"Xin chào mọi người, chào mừng đến với kênh YouTube của tôi. Hãy nhớ thích và đăng ký nhé." Đây là câu mở đầu quen thuộc của hàng trăm YouTuber thường nói trước máy quay. Tuy nhiên, ở một góc yên tĩnh hơn, hàng triệu người đang theo dõi một người đàn ông im lặng đang đập đá, đắp đấp để xây nhà trong rừng.
Chào mừng đến với thế giới "Primitive Technology" - Công nghệ nguyên thủy, BBC dẫn lời.
John Plant, cư dân bang Queensland (Úc), là chủ nhân kênh YouTube Primitive Technology (Công nghệ nguyên thủy), nơi anh đăng những video dạy nhiều kỹ năng sinh tồn đúng nghĩa "thời tiền sử".
Primitive Technology được lập từ năm 2015 và đến nay đã có tới hơn 10,9 triệu người đăng ký và hơn 1,17 tỷ lượt xem tính đến tháng 6/2025.
Mỗi video thường dài khoảng 15 phút, mô tả cách xây dựng mọi thứ mà không chịu bất kỳ ảnh hưởng nào từ thế giới hiện đại. Primitive Technology không chỉ cho người xem thấy kỹ năng sinh tồn mà nó giống như bạn nhấn nút reset và bạn bắt đầu cảm nhận bản thân tiến bộ đến mức nào nếu phải tự lo liệu mọi thứ ở trong rừng.
Chẳng hạn, bạn cần một chiếc rìu, vậy hãy làm một chiếc từ một hòn đá và một cành cây. Bạn cần một chiếc nồi, hãy trộn đất sét và tạo ra một lò nung. Bạn cần nghiền nát một số loại đá, hãy làm một chiếc búa chạy bằng nước.
Từ Robinson Crusoe cách đây gần 300 năm đến Tom Hanks trong bộ phim Cast Away, ý tưởng sống sót một mình giữa thiên nhiên hoang dã vẫn thu hút trí tưởng tượng của nhiều người. Do đó, các video về công nghệ nguyên thủy dễ dàng nhận được hàng chục triệu lượt xem và tạo nên một cộng đồng trực tuyến tích cực thảo luận về các video mới nhất.
Video phổ biến nhất đã được xem hơn 90 triệu lần. Đoạn video cho thấy một người đàn ông mặc quần đùi xanh đang âm thầm xây dựng một túp lều có mái ngói và bằng sự sáng tạo của mình, chàng trai đã lắp hệ thống sưởi dưới sàn bằng những viên đá được nung nóng.
Thậm chí, một nhà báo của tờ The New York Times đã phải thốt lên rằng: “Giống như hàng triệu người khác, tôi tình cờ xem các video Primitive Technology trên YouTube. Tôi thừa nhận, tôi đã bị mê hoặc”.
Trả lời trên BBC News, Plant tiết lộ anh bắt đầu phát triển kỹ năng xây dựng ấn tượng của mình từ khi còn nhỏ. "Khoảng 11 tuổi, tôi đã tự dựng một túp lều nhỏ bằng đá và gỗ ở con lạch phía sau nhà."
Sau khi tốt nghiệp đại học, Plant kiếm sống bằng nghề cắt cỏ. Khi không làm việc, chàng trai trẻ thường vào rừng để thỏa mãn sở thích xây dựng thô sơ của mình. Trong đó, dự án yêu thích nhất của anh là làm ra "máy thổi ly tâm" chạy bằng động cơ cung vì "trước đây chưa có ai nghĩ đến việc tự chế tạo một cái như vậy".
Được biết, để phát triển kênh YouTube của mình, anh chàng trẻ tuổi người Úc này đã phải tới vùng phía bắc của Queensland - Australia và tự mình trải nghiệm cuộc sống sơ khai như một người tiền sử thực thụ rồi quay lại để làm tư liệu hướng dẫn, chia sẻ cho khán giả.
Khác với các video dạy cách sinh tồn khi bị lạc ở nơi hoang dã trước đây, Primitive Technology không chú trọng vào việc hướng dẫn người xem làm thế nào để sinh tồn tạm thời mà chủ yếu tập trung vào phần kĩ nghệ, giới thiệu cho người xem những kĩ năng cơ bản nhất của người tiền sử để có thể sống lâu dài giữa thiên nhiên.
Anh chàng này đã phải tự làm rìu bằng đá, tự chặt cây, cắt cỏ, dựng lều rồi dần nâng cấp lên làm nhà bằng đất. Không chỉ vậy, những kĩ nghệ sơ khai thời tiền sử như làm cung tên, dệt thảm hay nung gốm... cũng đều được anh chàng này tự thực hiện chỉ bằng những nguyên liệu sẵn có mà anh ta kiếm được xung quanh nơi mình cắm trại. Tất cả đều được thực hiện bằng tay một cách thô sơ nhất, không có sự can thiệp của bất kì một vật dụng thời hiện đại nào đúng với ý nghĩa của kênh YouTube.
"Bằng những giới hạn các nguồn tài nguyên chỉ có sẵn trong tự nhiên, bạn sẽ trở nên sáng tạo hơn", Plant nói.
Sự thành công của Primitive Technology đã kéo theo sự ra đời của rất nhiều kênh có nội dung tương tự, xoay quanh những kĩ nghệ đơn giản, thô sơ nhất của cha ông chúng ta từ thời tiền sử đến nay. Song, có thể nói John Plant là YouTuber thành công nhất về chủ đề này.
Khi nói về lý do tại sao các video của mình lại phổ biến đến vậy, anh cho biết người hâm mộ đánh giá cao việc anh không "nói lan man như những YouTuber khác".
"Tôi đi thẳng vào dự án thay vì làm mất thời gian của người xem”, Plant nói trên BBC.
Trong hai năm đầu tiên phát triển kênh, người đàn ông trong các video vẫn ẩn danh. Đến tháng 6/2017, anh ta tự nhận mình là John Plant khi phàn nàn với Facebook rằng, các video của anh bị đánh cắp do mọi người đăng lại chúng trên trang web. Hành vi này đã khiến Plant mất hàng nghìn đô la Úc.
Bên cạnh kênh YouTube của mình, Plant còn trình bày chi tiết các dự án trong một blog trên WordPress. Bởi anh thích "trao đổi kiến thức" với mọi người và thường trao đổi sâu sắc với người xem về ưu điểm tương đối của vật liệu và phương pháp.
Nhờ thành công vang dội trên mạng xã hội, năm 2019, Plant cho ra mắt cuốn sách Primitive Technology: A survivalist's guide to building tools, shelters, and more in the wild. Cuốn sách ghi lại 50 dự án của Plant, hướng dẫn chi tiết về cách chế tạo công cụ, vũ khí, nơi trú ẩn, đồ gốm, quần áo, v.v.
Nói về việc vì sao các video của Plant lại đặc biệt hấp dẫn người xem, Art Markman, Giáo sư tâm lý học tại Đại học Texas, cho biết: "Có hai khía cạnh hấp dẫn của việc sáng tạo mà không cần sự trợ giúp. Một là hầu hết chúng ta đều nhận ra rằng, chúng ta không thể tồn tại nếu không có sự chung tay của nhiều người xa lạ. Sử dụng các công cụ đơn giản khiến người ta có cảm giác như mình có thể tạo ra thứ gì đó, trái ngược với việc đòi hỏi cả một đội quân.
Thứ hai là chúng ta đang sống trong thời đại bất ổn. Mọi người thiếu niềm tin vào các thể chế chính phủ và khi bạn mất lòng tin vào các thể chế, bạn có thể muốn tự mình làm mọi việc, điều này có thể làm tăng thêm sức hấp dẫn của hình thức tự lực này.
Tâm trí con người không chỉ được xây dựng để suy nghĩ, mà còn được xây dựng để kiểm soát cơ thể. Thật không may, nhiều người trong chúng ta dành nhiều thời gian để suy nghĩ hơn là hành động.
Do đó, việc xem video về những người xây dựng đồ vật sẽ khiến mọi người có mong muốn tự mình xây dựng đồ vật hơn. Hiện tượng này được gọi là 'lây lan mục tiêu", vị giáo sư nói.
Theo BBC
