Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì.
Ba đồng nghiệp tại hãng công nghệ tài chính PayPal là Steve Chen, Chad Hurley và Jawed Karim đã sáng lập YouTube vào năm 2005, trong một bữa tiệc tối. Tên miền YouTube.com ra mắt vào Ngày lễ Tình nhân (14.2) năm đó.
Tính năng tải video lên YouTube được bổ sung vào ngày 23.4.2005, khi Jawed Karim đăng tải video đầu tiên mang tên Me at the Zoo. Đoạn video 19 giây, quay cảnh Jawed Karim đứng trước khu nuôi voi tại Sở thú San Diego (Mỹ), đã thu hút hơn 348 triệu lượt xem.
Trong 20 năm tiếp theo, YouTube đã mở rộng và phát triển ngoài sức tưởng tượng của nhiều người.
“YouTube ban đầu được tạo ra bởi các chàng trai công nghệ muốn có một dịch vụ lưu trữ video để xem lại khoảnh khắc ‘sự cố trang phục’ của Janet Jackson trong trận Super Bowl. Giờ đây, nó là dịch vụ video kỹ thuật số lớn nhất thế giới về thời gian xem và doanh thu quảng cáo – một gã khổng lồ thực sự”, nhà phân tích Ross Benes của hãng eMarketer bình luận.
Super Bowl là trận đấu tranh chức vô địch thường niên của Giải Bóng bầu dục Quốc gia Mỹ. Được tổ chức lần đầu vào năm 1967, Super Bowl đã trở thành sự kiện thể thao lớn nhất tại Mỹ, thu hút hàng trăm triệu người xem trên toàn thế giới.
eMarketer (Mỹ) là công ty nghiên cứu và phân tích dữ liệu thị trường chuyên về tiếp thị kỹ thuật số, truyền thông, thương mại điện tử và công nghệ. Công ty cung cấp dữ liệu, dự báo và báo cáo chuyên sâu về xu hướng quảng cáo trực tuyến, hành vi người tiêu dùng và các nền tảng kỹ thuật số.
YouTube đã đạt hơn 2,5 tỉ người xem trên toàn cầu vào năm 2024, với số người đăng ký gói nhạc và premium đạt 100 triệu, theo công cụ theo dõi thị trường Statista.
Người dùng trên toàn thế giới xem hơn 1 tỉ giờ nội dung YouTube mỗi ngày chỉ riêng trên tivi, theo Google (chủ sở hữu YouTube).
“Nếu quay ngược lại 20 năm trước, thật nực cười khi cho rằng trang web này với những đứa trẻ làm video nhại lại sẽ trở thành mối đe dọa Disney, ABC và CBS. Thế nhưng, đó chính là điều họ đã làm được”, Ross Benes nói.
Bước đột phá của YouTube đến từ việc thách thức các ông lớn truyền hình truyền thống mà không cần đến các hãng phim hay chi phí sản xuất. Chính người dùng tạo và tải nội dung lên YouTube. YouTube lưu trữ đủ thứ, từ video ca nhạc (MV) đến quảng cáo chiến dịch chính trị, video hướng dẫn sử dụng và nhiều nội dung khác nữa.
Ross Benes cho biết: "Lượng nội dung mới xuất hiện liên tục như một dòng chảy không thể dừng lại, vì vậy mọi người luôn theo dõi".
Theo Google, hơn 500 giờ video được tải lên YouTube mỗi phút.
Các nhà phân tích coi việc Google mua YouTube năm 2006 với giá 1,65 tỉ USD bằng cổ phiếu là thời khắc mang tính bước ngoặt. Thương vụ này kết hợp chuyên môn về tìm kiếm và quảng cáo của Google với nền tảng chia sẻ video có rất nhiều người dùng đam mê.
Nhà phân tích công nghệ Rob Enderle nhận xét: "YouTube là một phần của quá trình phục hồi sau vụ nổ bong bóng dot-com, khi nhiều người nhận ra rằng kiếm tiền thực sự quan trọng. YouTube trở thành ví dụ về cách các công ty dot-com nên hoạt động, trái ngược với cách mà họ làm vào cuối những năm 1990".
Vụ nổ bong bóng dot-com là sự sụp đổ của thị trường chứng khoán diễn ra từ năm 2000 đến 2002, khi hàng loạt hãng công nghệ và internet mất giá trị nghiêm trọng.
Nguyên nhân
Sự bùng nổ đầu tư: Vào cuối thập niên 1990, các nhà đầu tư đổ xô vào các công ty internet mới thành lập, kỳ vọng rằng chúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ.
Định giá ảo: Nhiều công ty không có mô hình kinh doanh vững chắc nhưng vẫn nhận được nguồn vốn lớn và định giá cao trên thị trường chứng khoán.
Chi tiêu quá mức: Các công ty dot-com chi tiền vào quảng cáo, mở rộng nhanh mà không có doanh thu ổn định.
Hậu quả
Thị trường sụp đổ: Tháng 3.2000, chỉ số Nasdaq (đại diện cho nhiều hãng công nghệ) đạt đỉnh và sau đó giảm mạnh, mất hơn 75% giá trị vào năm 2002.
Hàng loạt công ty phá sản: Nhiều công ty dot-com như Pets.com, Webvan và eToys sụp đổ hoàn toàn.
Ảnh hưởng đến nền kinh tế: Thị trường lao động ngành công nghệ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhiều người mất việc.
Bài học
Sau vụ nổ bong bóng, các hãng công nghệ tập trung hơn vào mô hình kinh doanh bền vững và lợi nhuận thực tế. Những gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Google, eBay đã tồn tại qua giai đoạn này và phát triển mạnh mẽ nhờ chiến lược kinh doanh dài hạn.
Google đã tận dụng chuyên môn về quảng cáo của mình để xây dựng một mô hình thành công, chia sẻ doanh thu với những người sáng tạo thu hút được lượng lớn khán giả.
Công ty cũng cải tiến công nghệ và đàm phán với các hãng phim để giải quyết những hành vi vi phạm bản quyền từng được coi là "miền Tây hoang dã của nội dung video".
Ross Benes cho biết: "Vấn đề vi phạm bản quyền không còn phổ biến trên YouTube như trước. Trước đây, YouTube thậm chí còn có cả nội dung khiêu dâm".
YouTube cũng vượt qua lo ngại về việc các nội dung gây tranh cãi, chẳng hạn video nhại các nhân vật hoạt hình nổi tiếng trong những tình huống bạo lực hoặc nhạy cảm, được đề xuất cho trẻ em thông qua thuật toán.
Ngoài ra, YouTube đã trình làng ứng dụng Kids miễn phí, được quảng bá là không gian an toàn cho trẻ em và liên tục điều chỉnh thuật toán để tránh gây khó chịu cho người dùng, nhà quảng cáo và chính phủ.
Theo nhà phân tích Rob Enderle, phần lớn sự phát triển của YouTube thành nền tảng đáng gờm là nhờ cựu giám đốc điều hành Susan Wojcicki, người qua đời vào năm ngoái.
Rob Enderle cho biết: "Bà ấy thực sự xuất sắc trong công việc của mình và cho thấy cách một nền tảng như thế này nên được vận hành".
Theo eMarketer, YouTube được dự đoán sẽ vượt qua tất cả dịch vụ truyền hình cáp của Mỹ về số lượng người đăng ký trả phí trong vòng hai năm tới.
YouTube đang cạnh tranh với các dịch vụ phát trực tuyến như Netflix, Disney và Amazon Prime, cũng như nền tảng video ngắn như TikTok và Instagram Reels.
Để đáp lại sự phổ biến của TikTok, YouTube đã giới thiệu tính năng Shorts, đạt trung bình hơn 70 tỉ lượt xem mỗi ngày.
Mike Proulx, Phó chủ tịch kiêm Giám đốc nghiên cứu tại Forrester, nhận xét: "Là nền tảng phát trực tuyến video ban đầu, YouTube đã không ngừng phát triển và tạo ra sự khác biệt. Đây là tiêu chuẩn mặc định cho video dài do người dùng tạo, thực sự định nghĩa thế hệ người sáng tạo hiện đại".
Forrester là công ty nghiên cứu và tư vấn thị trường hàng đầu của Mỹ, chuyên phân tích xu hướng công nghệ, kinh doanh kỹ thuật số, tiếp thị và trải nghiệm khách hàng.
Dù thuật toán đề xuất của YouTube theo truyền thống thường ưu ái những nhà sáng tạo lâu năm, nhưng gần đây, những người sáng tạo mới nổi đang dần xuất hiện trở lại trên trang chủ.
Robert G, người bắt đầu tải video lên vào năm 2009, cho hay: "Tôi thực sự vui vì YouTube đang thay đổi. YouTube là một phần của tôi. Đó là công việc của tôi".
