Cần minh oan cho con trai Hưng Đạo vương bị vu tội phản nghịch

15/08/2018 09:59
Cần minh oan cho con trai Hưng Đạo vương bị vu tội phản nghịch

Trong số 4 người con của Hưng Đạo vương thì Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng được ghi chép kỹ nhất bởi nghi án mà theo chúng tôi là rất oan uổng. Các bộ chính sử đều chép điển tích Hưng Đạo Vương thử lòng con để khi hậu thế đọc lại thì mặc nhiên cho rằng Trần Quốc Tảng là người có lòng phản nghịch.

Trong phần trước, chúng tôi có nhắc chuyện 4 người con trai của Hưng Đạo vương đều được phong vương gồm: Hưng Vũ vương Trần Quốc Nghiễn, Hưng Hiến vương Trần Quốc Uất, Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng, Hưng Trí vương Trần Quốc Hiện. Dân gian gọi 4 người con của Hưng Đạo vương là Tứ vị Vương tử.

Hưng Vũ vương Trần Quốc Nghiễn là con trai thứ nhất của Hưng Đạo vương, được phong là Khai Quốc công. Hưng Vũ vương cưới công chúa Thiên thụy, là phò mã của Trần Thánh Tông. Hưng Hiến vương Trần Quốc Uất là con thứ hai của Hưng Đạo vương, trấn thủ tại Cao Bằng. Trong tín ngưỡng dân gian, Hưng Hiến vương là vị thần chuyên trừ tà ma, tìm hài cốt trị trùng quỷ. Người con thứ tư Hưng Trí vương Trần Quốc Hiện cũng là người tài giỏi nhưng khi xét công đánh đuổi quân Nguyên, Hưng Trí vương không được thăng trật, vì "đã có chiếu cho người Nguyên về nước, các tướng không được cản trở, mà lại còn đón đánh chúng".

Riêng người con thứ ba, Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng được ghi chép kỹ nhất bởi nghi án mà theo chúng tôi là rất oan uổng. Các bộ chính sử như Đại Việt sử ký toàn thư hay Khâm định Việt sử thông giám đều chép điển tích Hưng Đạo Vương thử lòng con để khi hậu thế đọc lại thì mặc nhiên cho rằng Trần Quốc Tảng là người có lòng phản nghịch.

Điển tích chép: "Lúc sắp mất, cầm tay Quốc Tuấn trối trăng lại rằng: "Con không vì cha mà lấy được thiên hạ, thì cha dầu chết cũng không nhắm mắt được!". Trong bụng Quốc Tuấn vẫn không cho câu nói ấy là đúng. Khi quân Nguyên sang xâm lấn, một mình nắm hết quyền bính trong nước trong quân, có lần Quốc Tuấn đem câu trối trăng của cha hỏi hai người gia nô là Dã Tượng và Yết Kiêu. Hai người can ngăn, nói: "Nếu thi hành kế ấy, dầu có giàu sang được một lúc, mà tiếng xấu để mãi đến ngàn đời. Đại vương bây giờ chả phải đã giàu sang rồi ư? Chúng tôi tình nguyện chết già làm người nô bộc, chứ không muốn làm sự bất trung bất hiếu để cầu may mà được một chức quan, chúng tôi mong học được như người mổ dê tên là Duyệt ở thời Xuân Thu ngày trước". Quốc Tuấn nghe hai người gia nô nói, vừa cảm động ứa nước mắt vừa khen ngợi.

Có lần Quốc Tuấn giả vờ hỏi dò ý con là Hưng Vũ vương Quốc Nghiễn rằng: "Cổ nhân giàu có cả thiên hạ, để truyền cho con cháu về sau, việc ấy con nghĩ thế nào?". Quốc Nghiễn thưa rằng: "Việc ấy đối với người khác họ cũng không nên làm, huống chi là người cùng một họ". Quốc Tuấn rất lấy làm phải; sau lại đem câu ấy hỏi con thứ là Hưng Nhượng vương Quốc Tảng, Quốc Tảng tiến thẳng đến, nói: "Tống Thái Tổ là một người làm ruộng, chỉ nhờ gặp thời vận mà lấy được thiên hạ". Quốc Tuấn liền tuốt gươm ra kể tội rằng: "Những người bầy tôi phản loạn chính là do những đứa con bất hiếu mà ra". Nói rồi có ý muốn giết đi. Quốc Nghiễn vội chạy ra kêu khóc xin nhận tội thay, mãi sau mới được Quốc Tuấn tha cho. Khi Quốc Tuấn sắp mất, bảo Quốc Nghiễn rằng: "Sau khi ta chết, đậy nắp áo quan đâu đấy xong rồi, sẽ cho Quốc Tảng vào viếng khóc".

Điển tích có thể là câu chuyện dân gian chứ sự thực thì khó đảm bảo. Nhưng vì điển tích trên lại được các bộ chính sử viện dẫn và có ý nghĩa đề cao tấm lòng trung quân ái quốc của Hưng đạo vương nên dễ dàng được người đọc tiếp nhận. Chỉ có điều, điển tích đó khiến cho Hưng Nhượng vương bị mang tiếng. Chúng tôi sẽ chỉ ra những điểm vô lý trong điển tích trên.

Thứ nhất, khó có chuyện Hưng Đạo vương lại đưa ra câu hỏi mang tính phản nghịch như vậy ra làm đề bài với gia nô Yết Kiêu Dã Tượng rồi sau đó hỏi các con. Nếu chuyện lộ ra mà dư luận khi đó đồn đại "Hưng Đạo vương hỏi ý gia thần có nên cướp ngôi không" thì nước loạn. Còn nếu chuyện giữ kín như bưng thì lấy ai để chép điển tích này vào sử.

Thứ hai, chuyện Trần Liễu trăn trối với con trai hay chuyện Hưng Đạo vương hỏi các con đều là chuyện nội bộ gia đình không thể có người ngoài làm lộ thông tin cho "dân chép sử" được. Nếu có những lời này đi chăng nữa thì người trong nhà đâu thể nào "vạch áo cho người xem lưng" để mang tiếng xấu cho Trần Liễu và Trần Quốc Tảng.

Hai điều trên có thể mang tính suy luận nhưng điều thứ ba và quan trọng nhất để tin Quốc Tảng bị oan là sau đó "sự cố ghi trong điển tích", ông vẫn trọng dụng. Nếu Hưng Đạo vương ghét con đến mức không muốn nhìn mặt thì không bao giờ có chuyện tiếp tục để triều đình trọng dụng con trai, để Quốc Tảng tiếp tục giữ chức vương, tiếp tục giữ binh quyền.

Trong cuốn "Trần triều hiển thánh Chính kinh tập biên", in năm Thành Thái (1900) có chép như sau: "Quốc Tuấn công cho rằng, con trai tính ưa cương dũng ấy (tức Trần Quốc Tảng), không theo đúng đạo làm con, bèn nổi giận lôi đình, đày ra cửa bể Suất Ti Tuần thuộc phủ Hải Ninh, lộ An Bang". Đây cũng không phải chính sử nhưng tạo ra một hướng để có thể đoán định rằng giữa cha con Quốc Tuấn - Quốc Tảng có thể những bất đồng và tranh cãi gay gắt đến mức khó làm việc chung. Chứ còn dựa vào điển tích nói rằng Quốc Tảng có ý xui cha làm Triệu Khuông Dẫn (tạo binh biến Trần Kiều để cướp ngôi nhà Hậu Chu) thì không thỏa đáng.

Hãy nhớ rằng sau khi đại thắng Nguyên Mông lần thứ 3, nhà Trần phong thưởng rất công bằng. Sử chép: Tiến phong Hưng Đạo vương Quốc Tuấn làm Đại vương; Hưng Vũ vương Nghiễn làm Khai quốc công; Hưng Nhượng vương Tảng làm tiết độ sứ. Còn Đỗ Hành vì khi bắt được Ô Mã Nhi, không đem nộp nhà vua, nên chỉ được phong tước quan nội hầu; Hưng Trí vương Nghiễn vì trái tướng lệnh, ngăn cản đường quân Nguyên rút về nước, nên không được thăng trật. Đỗ Hành chỉ mắc lỗi nhỏ trong quy trình, con trai thứ tư của Hưng Đạo vương chỉ vì ham đánh giặc mà trái chủ trương chung (đáng ra được thông cảm nếu xét động cơ vi phạm) đều bị triều đình để ý thì làm sao có chuyện Quốc Tảng lại được phong làm Tiết độ sứ (có không gian quyền lực lớn) nếu có tư tưởng thoán nghịch.

Không chỉ vậy, một thời gian ngắn sau, triều đình lại nhắm đến Trần Quốc Tảng vào vị trí nhạy cảm là quốc trượng tương lai. vào năm 1292, “tháng 2 ngày mồng 3, lập Đông cung Thái tử Thuyên (tức Trần Anh Tông sau này) làm Hoàng thái tử. Lấy con gái trưởng của Hưng Nhượng Vương Quốc Tảng làm phi cho Thái tử”. Một năm sau, Anh Tông Hoàng đế kế vị, sách lập Hoàng thái tử phi Trần thị làm Văn Đức Phu nhân. Sau Anh Tông phế Văn Đức phu nhân nhưng cũng không muốn làm mếch lòng của Trần Quốc Tảng nên lập một con gái khác của ông làm Bảo Từ Thuận Thánh Hoàng hậu. Nếu Quốc Tảng có lòng thoán nghịch thì các vua Trần có dám để ông ở vị trí như vậy không?

Năm 1313, Trần Quốc Tảng qua đời và được triều đình trung phong là thái úy. Đó là cái kết đẹp cho một danh tướng có công trong lịch sử chống Nguyên. Nhưng vì điển tích không đáng tin cậy trên mà sau này, hậu thế vẫn cứ nhớ đến chuyện ông mang tư tưởng thoán nghịch.

Điển tích cũng giống như chuyện ngụ ngôn, đôi khi để đề cao nhân vật này thì vô hình trung lại làm giảm giá trị của nhân vật khác. Chẳng hạn để ca ngợi lòng kiên nhẫn của rùa thì vô tình làm xấu hỉnh ảnh thỏ, hay để ca ngợi sự chăm chỉ của loài kiến thì truyện ngụ ngôn bôi bác loài ve... Rất có thể Hưng Nhượng vương cũng bị trở thành "nạn nhân của điển tích". Chúng ta nên nghĩ khác về ông.

Anh Tú

Đọc thêm:

Thử lý giải chuyện vua Lý đột nhiên bị điên khi nương nhờ nhà Trần

Vua Lý đảo càn khôn khiến anh em vua Trần oán hận nhau đến chết

Cha của Hưng Đạo vương với án oan hãm hiếp cung nữ do Trần Thủ Độ dựng?

Trần Hưng Đạo chịu sống cảnh ‘con tin’ thời niên thiếu?

Trọng dụng Trần Quốc Tuấn là sự dũng cảm đáng ngạc nhiên của vua Trần

Trần Quốc Tuấn được phong vương muộn là ‘đúng quy trình’?


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Khai mạc triển lãm "50 năm vang mãi bản hùng ca"

Sáng ngày 08/4 tại Bảo tàng chiến dịch Hồ Chí Minh đã chính thức khai mạc triển lãm "50 năm vang mãi bản hùng ca".
2

Từ quốc gia nghèo đến nền kinh tế phát triển nhanh nhất - Bài 1: Khó khăn, thách thức và đổi mới

Sau năm 1975, nước ta đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng: nền kinh tế bị tàn phá nặng nề sau nhiều năm chiến tranh, cơ sở hạ tầng lạc hậu, sản xuất đình trệ và đời sống người dân gặp nhiều khó khăn...
3

Từ quốc gia nghèo đến nền kinh tế phát triển nhanh nhất - Bài 2: Những thương hiệu đi cùng năm tháng

Trong tác phẩm Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có viết: “Hồi đó, tôi chỉ thích có 3 món: mì gói, mì gói và dĩ nhiên mì gói”.

Trần Quốc Tuấn được phong vương muộn là ‘đúng quy trình’?

Do có những công lao vĩ đại nên năm Trùng Hưng thứ 5 (1289), Trần Quốc Tuấn được phong làm Đại vương, tước cao cực phẩm của triều đình khi ấy vì danh hiệu Đại vương trước đó vốn chỉ dành cho anh em ruột của nhà vua.

Còn những con người như thế, đâu đó trên cõi đời này

Tôi mắc nợ cha tôi một lời nói yêu thương và một cái ôm, nên bài viết chân thực này về ông như một lời tạ lỗi. Ông như một hạt giống, một niềm tin sống mãi, của một thế hệ những con người có lý tưởng sống, có dũng khí và nhân cách cao thượng nhất mà tôi từng hạnh phúc được sống.

Tiếp tục kiến nghị đưa Dinh Thượng thơ vào danh mục di tích cần được bảo tồn

Với kiến trúc độc đáo và tuổi đời khá lâu, nhưng đến nay Dinh Thượng Thơ vẫn không được đưa vào danh mục kiểm kê di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn TP.HCM. Nguy cơ tòa nhà cổ này bị phá bỏ là rất cao. Vì vậy Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hồ Chí Minh vừa có văn bản kiến nghị thành phố bổ sung tòa nhà 130 tuổi này vào danh mục bảo tồn.

Trần Hưng Đạo chịu sống cảnh ‘con tin’ thời niên thiếu?

Những năm tháng phải làm “con tin”, sống xa Trần Liễu là điều tưởng chừng không may nhưng lại hóa ra may với Trần Quốc Tuấn. Thời gian đó, ông được nuôi dạy trong môi trường chuẩn mực và được triều đình nhà Trần nhìn rõ tấm lòng trung trinh.

Quốc tế hay thế giới?

Nếu ta dùng một cách chung chung, thì hai từ này có thể hoán vị: tin thế giới/tin quốc tế, trang thế giới/trang quốc tế, thể thao thế giới/thể thao quốc tế... Nhưng trong nhiều kết hợp thì việc thay đổi như vậy lại không được.

30 bác sĩ 'đi hát kiếm tiền' nuôi giấc mơ cho đàn em!

30 bác sĩ đến từ 12 bệnh viện trên địa bàn TP.HCM cùng với một số một số nhạc sĩ, ca sĩ sẽ tổ chức một đêm nhạc Blouse trắng với tên gọi “Tiếp nối yêu thương” nhằm giúp các sinh viên y khoa nghèo đang gặp khó khăn về tài chính, không thể tiếp tục theo đuổi được ước mơ trở thành bác sĩ của mình.

Đấu giá 64 cuốn sách Gạc Ma - Vòng tròn bất tử có chữ ký cựu binh

Nhân kỷ niệm 71 năm ngày Thương binh Liệt sĩ để tưởng nhớ và giúp đỡ 64 Gia đình Liệt sĩ và cựu binh Gạc Ma - Anh Nguyễn Văn Phước - Giám đốc Công ty First News – Trí Việt đã bán đấu giá trên Facebook cá nhân 64 cuốn sách Gạc Ma giúp đỡ các gia đình liệt sĩ Gạc Ma và những cựu chiến binh Gạc Ma có đời sống gặp nhiều khó khăn.

Thú vị 'hoa' và 'nụ' trong tiếng Việt

Để chỉ tính chất đẹp đẽ lộng lẫy thì người ta nói là hoa lệ, biểu thị vẻ bên ngoài đẹp nhờ trau chuốt nói là hoa mỹ, ví von tuổi trẻ tươi đẹp của đời người thì gọi là hoa niên (hay tuổi hoa)…

Hệ thống giáo dục

Blog GS John VU - GS John Vu - 23/04/2025 13:00
Có ba kiểu hệ thồng giáo dục tồn tại ngày nay, giáo dục truyền thống, giáo dục thời đại công nghiệp, và giáo dục thời đại thông tin.

Kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước Kỳ 4: Chính phủ Dương Văn Minh với việc kết thúc chiến tranh

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 23/04/2025 12:00
Trong "Hồi ký không tên", Lý Quý Chung cho biết, khi nhóm ông Dương Văn Minh bàn việc thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu thì hầu như mọi người đều khẳng định việc thay thế Nguyễn Văn Thiệu chỉ là thay người cầm cờ trắng đầu hàng.

Hướng dẫn tạo bức ảnh chụp chung giữa bạn và người nổi tiếng bằng ChatGPT

Kỹ năng - Quang Huy - 23/04/2025 11:00
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách thức để tạo ra những bức ảnh chụp chung giữa bạn và một người nổi tiếng bất kỳ nhờ công cụ AI ChatGPT.

'Sống như con chuột trong cống', lựa chọn của nhiều người trẻ Trung Quốc

Phong cách sống - Nhật Thùy - 23/04/2025 10:00
Những thanh niên Trung Quốc theo đuổi lối sống ít năng lượng, tránh xa thành công tự gọi mình là “người chuột” - từ lóng thu hút hơn 2 tỷ lượt tìm kiếm trực tuyến.

Xem phim "Sex Education", tôi nhận ra mối quan hệ nào cũng cần điều này, tiếc là không phải ai cũng biết

Điện ảnh - Trà My - 23/04/2025 09:00
Sau khi xem phim "Sex Education", một nhà văn nhận ra một bài học rất quan trọng cho các mối quan hệ trong cuộc sống, đặc biệt là mối quan hệ lãng mạn.

Hạt giống tâm hồn 8 - Quyển sách và giỏ đựng than

Từ sách - Phim - Quìn - 23/04/2025 08:00
Tại một trang trại nhỏ ở miền núi xa xôi thuộc miền Đông bang Kentucky, có hai ông cháu sống cùng nhau. Mỗi sáng, người ông thường dậy rất sớm để đọc sách.

TP.HCM: Bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước

Giải trí - Song Phạm - 22/04/2025 13:00
Tối 19.4.2025, TP.HCM bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước bằng chương trình trình diễn ánh sáng 3D trước trụ sở UBND thành phố, thu hút đông đảo người dân.

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 3: Nội các Dương Văn Minh và tuyên bố đầu hàng

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 22/04/2025 12:00
Việc đầu tiên đại tướng Dương Văn Minh làm trên cương vị tổng thống là ông đã giao cho Phó tổng thống Nguyễn Văn Huyền thông báo với phía Mỹ về việc “không phản đối việc Mỹ phải ra đi trong 24 giờ”.

Sẽ rất tiếc nếu sử dụng Zalo mà bạn không biết các tính năng này

Kỹ năng - Nhật Hạ - 22/04/2025 11:00
Zalo thường xuyên cập nhật cho người dùng các chức năng, tùy chọn mới giúp người dùng có trải nghiệm tốt hơn

Xem mạng xã hội gần đây, tôi chợt nhớ đến phim Sex Education: Hãy dạy con điều này càng sớm càng tốt

Điện ảnh - Thanh Hương - 22/04/2025 10:00
Tôi đã lo lắng đến mất ăn mất ngủ, nghĩ rất nhiều về chuyện dạy con.

Giữa làn sóng AI, thứ giết chết con người không phải Chat GPT, DeepSeek,... mà là lối tư duy này

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 22/04/2025 09:00
DeepSeek giống như cần sa, nó có tác dụng giảm đau. Nhưng một khi bạn bị nghiện, nó sẽ chỉ gây tổn hại đến não và khiến bạn hoàn toàn mất khả năng suy nghĩ.

Lời hứa 20 năm của Larry Berman với 'điệp viên hoàn hảo' Phạm Xuân Ẩn

Từ sách - Phim - Trần Thường - VNN - 22/04/2025 08:00
Khi viết về Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn, Giáo sư, nhà sử học Larry Berman đã hứa không sử dụng những thông tin có thể làm tổn thương đến nhiều người. Sau gần 20 năm, lời hứa đó vẫn còn.

Infographic hoạt động văn hóa nghệ thuật du lịch kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước

Giải trí - TTXVN - 21/04/2025 13:00
TP.HCM tổ chức nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.

Facebook cập nhật tính năng mới, nhiều người Việt "bị ảnh hưởng": từ nay thôi khỏi xem lén, hết thời stalk!

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 21/04/2025 12:00
Giờ đây, ngoài bạn bè, bạn có thể thấy cả những người theo dõi và không theo dõi trong danh sách người xem", thông báo của Facebook cho biết.

Rùng mình với robot cơ bắp sinh học co giật như người thật

Thư giãn - Hoàng Vũ - 21/04/2025 11:00
Một video mới vừa được Clone Robotics công bố đã khiến cộng đồng mạng và giới công nghệ rúng động: robot hình người “Protoclone” uốn cong cơ bắp, co giật tay chân và nhún vai như một sinh vật sống thật sự.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 24/04/2025