Gửi bình luận
Hủy
Gửi
Nhưng đã có một khoảng thời gian mình cố chấp không chấp nhận những gì đang xảy ra xung quanh đó là những sự thay đổi lớn nhỏ khi bước vào môi trường cấp 3. Và sự cố chấp đó cũng là lý do vì sao một học sinh mới chuyển cấp cảm thấy cả thế giới thế như sụp đổ, việc đến môi trường mới thật sự rất khó chịu. Sau khi đã trải qua vô vàn cuộc đấu tranh tư tưởng, mình mới nhận ra thay đổi là tự nhiên và sự thật rằng càng nhận ra những thay đổi sớm, chúng ta sẽ càng có nhiều cơ hội để học hỏi. Dành cho bất kỳ ai đang cảm thấy việc thay đổi thật kinh khủng, cuốn sách Who moved my cheese for teens - Ai lấy miếng pho mát của tôi của tác giả đạt #1 Best Seller Spencer Johnson sẽ giúp bạn học được chân lý trên như cách mà nó đã củng cố cho niềm tin vào sự thay đổi của chính mình vậy. Đây là một cuốn sách đáng yêu, dễ đọc nhưng không kém phần sâu lắng, đặc biệt dành cho các độc giả trẻ.
Who moved my cheese for teens? - Ai lấy miếng pho mát của tôi? với cốt truyện đơn giản, cách viết đáng yêu nhưng ý nghĩa đã làm rất nhiều người ngại thay đổi trở nên mạnh mẽ, thấu hiểu và biết cách ứng phó trước những chuyển biến của cuộc sống. Câu chuyện đem lại sức ảnh hưởng lớn và để lại cho độc giả một tâm thế sẵn sàng, tinh thần mạnh mẽ bởi những bài học quý giá cũng như sự gần gũi mà các nhân vật đem lại. Cuốn sách “hiếm có này" trở thành một hiện tượng lạ, dù đã hai thập kỷ trôi qua kể từ khi xuất bản, cuốn sách vẫn đem lại những giá trị thiết thực theo một lối rất riêng và vô cùng gần gũi.
Câu truyện ngụ ngôn đáng yêu và mang tính giáo dục cao
Ai lấy miếng pho mát của tôi? là một câu chuyện ngụ ngôn kể về bốn người bạn: Chậm Chạp, Ù Lì, Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn sống ở một Mê Cung, hằng ngày đi tìm pho mát để ăn. Mê cung chằng chịt những lối đi nhưng bốn người bạn đều chăm chỉ kiếm ăn, họ dùng những kỹ năng của riêng mình để xác định phương hướng và vị trí những miếng pho mát tươi ngon. Sau khi tìm được kho pho mát C, Chậm Chạp và Ù Lì bắt đầu thay đổi thói quen: họ dậy muộn hơn, thong thả hơn và không lo lắng nhiều về miếng ăn nữa. Trong khi đó, Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn vẫn hằng ngày kiểm tra xem khu pho mát C có bất kỳ sự thay đổi nào không.
Một thời gian sau, kho pho mát C bị cạn kiệt, ngay lập tức Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn quyết định thay đổi, dời đi để tìm nguồn pho mát mới. Ngược lại, Chậm Chạp và Ù lì trở nên hoảng loạn, chán nản cố chấp giữ niềm tin rằng chỗ pho mát sẽ được lấp đầy một lần nữa. Ù Lì liên tục phân tích tình huống và phức tạp hoá tình hình còn Chậm Chạp dần nhận ra nếu không đi tìm nguồn pho mát mới họ sẽ không có gì để ăn. Dù bị bủa vây bởi nỗi sợ hãi về sự thất bại, Chậm Chạp vẫn quyết định ra đi sau khi không thể thuyết phục Ù lì đi cùng mình. Trên con đường đến kho pho mát mới, vô vàn cảm xúc, suy nghĩ làm Chậm Chạp chùn bước nhưng chính suy nghĩ về việc được ăn những loại pho mát mới thúc đẩy người bạn nhỏ tiếp tục bước đi. Vừa đi Chậm Chạp vừa viết lên tường những lời nhắn nhủ mong rằng Ù Lì sẽ đọc được và thay đổi suy nghĩ của mình. Chặng đường đi tìm pho mát mới của Chậm Chạp không dễ dàng và nhanh chóng nhưng những nỗ lực cũng được đền đáp cuối cùng Chậm Chạp gặp lại Nhanh Nhẹn và Đánh Hơi ở kho pho mát mới.
Mọi câu chuyện ngụ ngôn đều ẩn chứa một bài học. Câu chuyện về hành trình đi tìm pho mát của Haw, Hew, Sniff và Scurry dạy chúng ta hiểu rằng khi thế giới thay đổi, bản thân cũng phải thay đổi dù cho con đường phía trước có nhiều chông gai và ngờ vực. Chỉ khi thay đổi theo cuộc sống, ta mới trở nên hạnh phúc và gặp được nhiều cơ hội hơn nữa.
Tính cách của bạn là gì?
Trong câu chuyện ngụ ngôn đáng yêu này, chúng ta bắt gặp bốn người bạn đồng thời cũng là bốn kiểu tính cách - những phần đơn giản và phức tạp trong con người chúng ta: Chú chuột Đánh hơi (Sniff), chú chuột Nhanh Nhẹn (Scurry), chàng tí hon Ù lì (Hem), chàng tí hon Chậm Chạp (Haw).
Sniff luôn sớm phát hiện ra thay đổi còn Scurry luôn nhanh chóng hành động trước một sự việc. Hem thường chống đối sự thay đổi vì chú sợ rằng những sự việc sẽ trở nên tồi tệ hơn, Haw biết thích nghi đúng lúc khi thấy thay đổi có thể mang lại những điều tốt đẹp.
Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn là hai nhân vật đại diện cho tính cách cầu tiến, cẩn thận và nhanh nhạy trước những thay đổi. Khi bắt đầu “đánh hơi” được sự khác lạ của kho pho mát, Sniff và Scurry đã ngay lập tức rời đi để tìm nguồn thức ăn mới. Tuy chỉ là hai chú chuột nhỏ bé nhưng sự dũng cảm tiến vào mê cung không một chút do dự của họ thật đáng ngưỡng mộ. Không suy nghĩ nhiều, không suy xét và không chần chừ, vì họ biết một khi thế giới thay đổi, bản thân cũng phải thay đổi. Sự nhạy bén ấy đã giúp Sniff và Scurry tìm được nguồn pho mát mới nhanh hơn, cuộc sống của họ cũng không phải trải qua quá nhiều khó khăn.
Hai chú chuột Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn dùng lối tư duy đơn giản và bản năng nhạy bén của mình để tìm những miếng Pho Mát ngon lành mà chúng thích, như những chú chuột khác thường làm.
Có lẽ chúng ta đều từng là một Ù Lì sợ hãi sự thay đổi và khi theo dõi hành trình của Haw và Hew mình thấy hình ảnh bản thân ở Ù Lì. Tính cách của Ù Lì không chỉ là cố chấp mà chú còn có cái nhìn phức tạp về sự việc. Vì việc phân tích tình hình quá “sâu sắc", Hem đã bị nỗi sợ hãi xâm chiếm khiến cho tất cả những gì chú có thể làm là cảm thấy bất công, bực bội và giận dữ trước tình hình. Ù Lì tin rằng lượng pho mát sẽ được bù đắp và họ chỉ cần chờ đợi để tình hình tự phát triển. Sau cùng, không ai biết Ù Lì sẽ làm gì tiếp theo nhưng tính cách này dường như là một phần trong tất cả chúng ta.
Hai người tí hon Ù Lì và Chậm Chạp lại sử dụng bộ não phức tạp - có hệ thống niềm tin và cảm xúc - để tìm một loại Pho Mát đặc biệt khác mà họ tin rằng sẽ làm cho họ hạnh phúc và thành công.
Chậm Chạp dù không hành động ngay lập tức như Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn nhưng cậu đã sớm nhận thức được việc cần phải thay đổi. Haw do dự không dám hành động vì cậu cũng phân tích tình hình, lường trước những hậu quả có thể xảy ra nhưng cậu khác Ù Lì ở điểm cậu luôn tưởng tượng ra hình ảnh về những kho pho mát mới. Đó là nguồn động lực lớn lao, là ước mơ của Chậm Chạp thôi thúc cậu rời khỏi vùng an toàn của mình. Có lẽ Haw gần gũi với mình nhất bởi hành trình thay đổi bản thân của cậu rất chân thực với biết bao lần Chậm Chạp muốn bỏ cuộc và quay trở về kho pho mát C.
Dù chúng ta yêu thích hay chọn tính cách nào cho riêng mình đi chăng nữa, tất cả đều có một điểm chung: mong muốn tìm thấy lối đi riêng trong mê cung cuộc sống để vượt qua những biến cố khó khăn và những lần thay đổi để tìm ra miếng “Pho Mát" của riêng mình.
Chúng ta đều có những miếng pho mát và mê cung của riêng mình:
Giống như Ù Lì, Chậm Chạp, Đánh Hơi và Nhanh Nhẹn, chúng ta đều có “những miếng Pho Mát của riêng mình”. Pho Mát chính là những gì ta mong muốn, là mục đích để theo đuổi, là ước mơ hay đơn giản đó là cảm giác hài lòng về bản thân. Trong truyện, miếng Pho Mát là điều khiến cho các nhân vật cảm thấy hạnh phúc và tự hào, an tâm hơn khi sống trong Mê Cung nhưng cũng chính vì vậy mà họ ngủ quên trên chiến thắng, trở nên quá mãn nguyện với những gì đạt được. Các nhân vật chỉ biết rằng trong mê cung còn có rất nhiều kho pho mát mới, hấp dẫn hơn nhưng họ chỉ có thể biết về sự hiện diện của chúng mà thôi. Mê Cung chằng chịt những lối đi và con đường dẫn đến kho pho mát ẩn chứa vô vàn khó khăn mà Chậm Chạp không ngờ tới. Hành trình tìm kiếm những điều chúng ta mong muốn cũng vậy: khó đoán và luôn luôn có thể thay đổi thay đổi.
Hai hình ảnh ẩn dụ xuyên suốt cuốn sách này giúp chúng ta hiểu rằng trong cuộc sống, những ước mơ luôn hiện hữu nhưng chúng có thể vô hình và khó nắm bắt, những lối đi dẫn đến điều ta mong muốn luôn đứng trước thay đổi. Cuộc sống giống như một Mê Cung với rất nhiều bước ngoặt, sự thay đổi sẽ luôn đến bởi chúng ta không thể đoán trước được điều gì. Thế nhưng nếu ta biết chủ động điều chỉnh bản thân, đón nhận thay đổi và tự mình tạo ra thay đổi Pho Mát sẽ là một phần thưởng xứng đáng.
Đừng để những nỗi sợ ngăn cản bạn tìm kiếm miếng Pho Mát của mình:
Điều độc giả học được từ Ai lấy miếng pho mát của tôi? đó là khi đứng trước những thay đổi, có những nỗi sợ cần phải được nhìn nhận nhưng ai cũng có khả năng giành quyền kiểm soát lý trí mình.
Chậm Chạp dù nhận ra mình phải thay đổi nhưng trước khi bắt đầu bước đi cậu trải qua những cậu đấu tranh tinh thần mạnh mẽ. Cũng giống như Ù Lì, Chậm Chạp ở lại kho pho mát C và không thể chấp nhận sự thay đổi đã diễn ra. Lối suy nghĩ phức tạp đã làm cho nỗi sợ thất bại nắm quyền điều khiển tâm trí Chậm Chạp khiến cậu cùng với Ù Lì tiếp tục cố chấp niềm tin rằng kho pho mát sẽ được lấp đầy.
Họ cảm thấy bị xúc phạm bởi sự bất công này. Chậm Chạp bắt đầu suy sụp. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu ngày mai Pho Mát vẫn không trở lại? Mọi kế hoạch tương lai được cậu tính toán trước kia đều xoay quanh chỗ Pho Mát này. Những người tí hon mãi vẫn không thể tin vào mắt mình. Sao chuyện này lại có thể xảy ra? Không ai cảnh báo trước cho họ.
Chỉ khi bản thân trở nên căng thẳng và cáu kỉnh, Chậm Chạp mới nhận ra nỗi sợ đã làm mình hoang mang đến nhường nào. Nhưng điều Chậm Chạp làm được đó là nhận thức về nỗi sợ của mình và đó cũng là bước đầu tiên thúc đẩy cậu dám bước đi. Chậm Chạp cười, bỏ qua hình ảnh bản thân đã bị nỗi sợ kìm chân như thế nào.
Giống như Chậm Chạp, chúng ta đều có một niềm tin đáng sợ rằng nếu thoát khỏi vùng an toàn của bản thân, liệu Pho Mát có thực sự ngoài kia? Điều gì làm ta chắc chắn rằng điều chúng ta hằng mong muốn đang ở trong chốn mê cung bí ẩn? Nỗi sợ về sự không chắc chắn, về tương lai, về kết quả của hành trình này khiến không chỉ chúng ta mà cả Chậm Chạp cảm thấy nhụt chí hơn.
Cậu đã tin rằng sẽ không có miếng Pho Mát nào ở trong Mê Cung hoặc nếu có thì chưa chắc cậu có thể tìm thấy. Niềm tin đáng sợ đó tiếp tục hiện diện và làm cậu dần chết mòn.
Khi cậu bắt đầu đi vào Mê Cung, Chậm Chạp nhìn lại Kho Pho Mát C nơi cậu đã từng thuộc về, nơi khiến cậu thấy thoải mái. Cậu cảm nhận được bản thân đang bị nơi đó níu kéo, mặc dù từ lâu kho đã chẳng cho cậu miếng Pho Mát nào nữa.
Và bởi không có điều gì chắc chắn hành trình tìm kiếm Pho Mát của chúng ta hay của Chậm Chạp sẽ dễ dàng, ai cũng sẽ phải trải qua những khó khăn, những bước lùi và những lúc nản lòng thực sự.
Ngay khi cậu đang hướng về phía trước thì thực ra cậu bị lạc ở những dãy hành lang. Tiến độ của Chậm Chạp là cứ hai bước tiến lại đến một bước thụt lùi. Quả là một thách thức đối với cậu, nhưng cậu cũng thừa nhận rằng việc quay lại Mê Cung để tìm kiếm Pho Mát không hề tệ như cậu tưởng.
Thời gian trôi qua và cậu bắt đầu tự hỏi liệu kỳ vọng tìm thấy nguồn Pho Mát mới của mình có quá hão huyền không? Liệu cậu có đang làm chuyện quá sức mình không? Rồi cậu cười to vì nhận ra giờ làm gì còn lựa chọn nào khác.
Nhưng bạn biết không cho dù khó khăn đến đâu, câu chuyện muốn nhắn nhủ chúng ta một điều rằng một khi quyết định thay đổi, bạn sẽ nhận ra những nỗi sợ thực chất không như những gì chúng ta tưởng tượng. Thay đổi không đáng sợ nếu chúng ta có sự chuẩn bị tinh thần thật tốt cho những thất vọng và trống rỗng vì mọi chuyện không diễn ra như ý muốn. Đến một thời điểm, chúng ta cần hiểu rằng Nếu không thay đổi, ta có thể bị đào thải và đôi khi những nỗi sợ đều do ta tưởng tượng ra.
Chậm Chạp nhìn xoáy vào khoảng tối đen phía trước và thừa nhận nỗi sợ của mình. Phía trước có gì? Trống rỗng chăng? Hay có nguy hiểm rình rập? Cậu bắt đầu tưởng tượng ra đủ thứ đáng sợ và khiến bản thân mình mất vía.
Thế rồi cậu bật cười. Chậm Chạp nhận ra rằng nỗi sợ của mình khiến mọi thứ khó khăn hơn thực tế; vậy nên cậu quyết định làm điều cậu vốn sẽ làm nếu không bị nỗi sợ chi phối: Cậu cất bước theo một hướng mới.
Vừa chạy dọc theo hành lang tăm tối, Chậm Chạp vừa nở nụ cười. Tuy ngay lúc đó cậu chưa nhận ra hẳn, nhưng đó chính là thời khắc cậu khám phá được điều nuôi dưỡng tâm hồn cậu. Chậm Chạp đã biết buông bỏ và tin tưởng vào điều trước mắt dù chưa biết đó là gì.
Cách để kiểm soát nỗi sợ đơn giản chúng ta nên học từ Nhanh Nhẹn và Đánh Hơi đó là: đừng suy nghĩ quá nhiều, việc phân tích tình hình quá kỹ càng như Ù Lì sẽ khiến chúng ta chùn bước, sợ hãi trước những gì có thể xảy ra. Điều quan trọng hơn tất cả đó là hành động. Đồng thời, trong mê cung cuộc sống, nếu bạn có một nỗi sợ nào đó, hãy dũng cảm thừa nhận và nhìn nhận nó như một động lực.
Những lời nhắn trên tường là những bài học quý giá:
Vừa đi Chậm Chạp vừa viết những lời nhắn nhủ trên những bức tường trong Mê Cung, cậu hy vọng rằng Ù Lì có thể đọc được và thay đổi suy nghĩ của mình. Đồng thời đó cũng là những bài học quý giá độc giả học được từ hành trình “chậm mà vững" của chàng tí hon Chậm Chạp. Thứ nhất, Chậm Chạp học được rằng:
Mỗi khi cậu cảm thấy nhụt chí, cậu tự nhủ với bản thân rằng dù điều mà cậu đang làm hiện không khiến cậu cảm thấy thoải mái, nhưng nó vẫn tốt hơn rất nhiều so với việc bị mắc kẹt trong tình trạng không còn miếng Pho Mát nào để ăn. Ít nhất là cậu đang kiểm soát tình hình, thay vì đơn giản để cho mọi thứ xảy ra một cách tự nhiên.
Hãy tin rằng khi quyết định thay đổi chúng ta đang làm chủ cuộc sống của mình. Việc thay đổi chắc chắn tốt hơn đợi chờ tình hình được cải thiện. Thế chủ động là bàn đạp cho chúng ta tiến xa hơn nữa trong Mê Cung. Song song với đó bài học quý giá thứ hai câu chuyện dạy cho chúng ta đó là cần ngửi Pho Mát thường xuyên để biết khi nào nó bắt đầu hỏng và Càng nhanh chóng rời bỏ kho Pho Mát cũ, ta càng sớm tìm được những miếng Pho Mát mới. Nhận biết được tình hình sớm hơn và hành động càng nhanh chóng không chỉ gia tăng cơ hội mà còn giúp ta dễ thích nghi hơn với thay đổi.
Trên hành trình tìm kiếm Pho Mát của mình, đừng quên có những động lực tiếp thêm sức mạnh cho bạn. Đối với Chậm Chạp, cậu đã tưởng tượng thật chi tiết cảnh mình tận hưởng những miếng Pho Mát. Việc tạo ra “hạnh phúc giả lập" sẽ giúp chúng ta có thêm ý chí và động lực để vượt qua khó khăn.
Để tiếp thêm động lực cho bản thân, Chậm Chạp lại bắt đầu vẽ một bức tranh trong đầu mường tượng thật chi tiết cảnh mình đang ngồi giữa hàng đống Pho Mát yêu thích- từ Cheddar đến Brie! Cậu thấy mình đang ăn những miếng Pho Mát cậu thích và cậu cảm thấy hào hứng với những gì mình thấy. Sau đó, cậu lại tưởng tượng cảm giác vui sướng khi thực sự được thưởng thức hương vị tuyệt vời của chúng.
Cuối cùng, bài học có hiệu quả nhất mà Chậm Chạp học được đó là: Cứ bám vào suy nghĩ cũ kỹ sẽ không thể nào dẫn chúng ta tới được kho Pho Mát mới. Thay đổi quan điểm, nhận thức của bản thân là sự thay đổi mạnh mẽ nhất. Chúng ta luôn nghĩ về những điều đã mất đi thay vì nghĩ về những điều chúng ta có được; thay vì nhìn nhận thay đổi là những điều xấu sao không bắt đầu nhìn nhận chúng như cơ hội dẫn lối đến những điều tốt đẹp hơn? Khi nhận thức thay đổi, hành động đồng thời cũng thay đổi.
Chậm Chập bật cười thành tiếng, và cậu nhận ra cậu đã bắt đầu thay đổi khi biết cười bản thân và những sai lầm của mình. Cậu hiểu ra cách nhanh nhất để thay đổi là biết cười vào chính sự dại dột của bản thân, rồi sau đó bỏ qua tất cả và nhanh chóng tiến về phía trước.
Cậu thừa nhận rằng rào cản lớn nhất ngăn cậu thay đổi chính là bản thân cậu, và nếu cậu không tự thay đổi thì không điều gì có thể trở nên tốt hơn cả. Có lẽ điều quan trọng nhất cậu nhận ra chính là: những miếng Pho Mát mới luôn chờ cậu ở đâu đó, cho dù cậu có biết trước điều này hay không. Và đó là phần thưởng dành cho cậu khi cậu vượt qua được nỗi sợ hãi và tận hưởng chuyến phiêu lưu. Cậu hiểu rằng có một vài nỗi sợ nên được nhìn nhận vì chúng giữ cho cậu tránh xa khỏi nguy hiểm. Nhưng cậu cũng nhận ra hầu hết những nỗi sợ của mình là vô căn cứ, và chúng ngăn cản cậu thay đổi khi cần thiết. Cậu đã không muốn thay đổi, nhưng giờ cậu hiểu rằng sự thay đổi đó chính là điều tốt đẹp trong lớp ngụy trang, dẫn lối cậu tới những miếng Pho Mát tốt hơn. Cậu thậm chí còn tìm được phần tốt hơn của bản thân mình.
Chậm Chạp bắt đầu không nhanh chóng như hai người bạn chuột, hành trình của cậu cũng không hề dễ dàng. Nhưng giống cậu, bạn luôn có thể thay đổi bản thân cho dù khởi đầu của bạn có chậm hơn những người khác và những bước đi của bạn cần nhiều thời gian hơn. Chỉ cần vững tin vào chính sức mạnh mình và luôn chuẩn bị bản thân cho bất kỳ thay đổi nào trong cuộc sống, Mê Cung sẽ luôn tràn đầy những cơ hội mới.
Kết:
Gấp lại cuốn sách, rất nhiều điều lắng đọng trong mình. Cuốn sách làm mình suy nghĩ về thời gian đầu cấp 3 khi mọi thứ đều thật mới lạ và khó chấp nhận, cùng với đó là sự tiếc nuối: Tại sao mình không biết đến cuốn sách này sớm hơn? Mình tin rằng những giá trị giản đơn, chân thành nhưng rất thực tế được truyền tải trong câu chuyện sẽ là nguồn sức mạnh lớn lao khiến bạn nhìn nhận lại sự thay đổi theo một cách tích cực hơn. Có một câu hỏi khiến mình và có thể các độc giả suy nghĩ nhiều nhất đó là: Nếu không bị nỗi sợ chi phối, chúng ta sẽ làm được những gì? Cho dù hành trình phía trước có khó khăn, hãy có niềm tin vào bản thân và rằng những nỗi sợ sẽ không thể cản bước bạn tìm được “miếng Pho Mát” của mình. Sự thay đổi luôn diễn ra mong bạn nhận ra rằng chúng chính là cơ hội dẫn lối ta đến những điều tốt đẹp hơn trong cuộc sống.
Tác giả: Diệp Anh
