Nhà văn Sơn Tùng tên thật là Bùi Sơn Tùng. Ông sinh năm 1928 trong một gia đình nhà nho tại làng Hoa Lũy (nay là Kim Lũy), xã Diễn Kim, huyện Diễn Châu, Nghệ An.
Từ 1944 đến 1971, trước khi trở thành nhà văn, có 27 năm ông tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hoạt động trên các lĩnh vực tuyên huấn, tuyên truyền, huấn luyện, quân sự, phóng viên. Năm 1944, khi mới 16 tuổi, Sơn Tùng đã sớm tham gia cách mạng, hoạt động trong phong trào thanh niên, sinh viên thủ đô. Sau khi Hà Nội giải phóng, Sơn Tùng vào học tại Trường đại học Nhân dân và sau đó trở thành cán bộ tuyên truyền. Năm 1961 ông là phóng viên báo Nông nghiệp và từ cuối năm 1962 là phóng viên của báo Tiền phong.
Năm 1965, nhà văn Sơn Tùng là đặc phái viên của báo Tiền phong tác nghiệp chủ yếu tại vùng chiến sự ác liệt ở Quân khu 4, từ Thanh Hóa đến Quảng Bình-Vĩnh Linh. Tới năm 1967, ông xung phong đi B, vào chiến trường Đông Nam Bộ thành lập và phụ trách tờ Thanh niên Giải phóng. Ông cùng đồng nghiệp bám sát các mặt trận, các đợt trinh sát, gần gũi dân, đến nhiều địa điểm nóng bỏng để phản ánh kịp thời cuộc sống và chiến đấu của bộ đội, đồng bào. Từ thực tế chiến trường, ngoài tin tức, bài vở đăng trên các số báo Thanh niên Giải phóng, Sơn Tùng còn viết ký, truyện gửi ra các báo ngoài Bắc với bút danh Sơn Phong và miệt mài ghi chép tài liệu với ý thức chuẩn bị cho các tác phẩm dày dặn sau này.
Ngày 15.4.1971, tại căn cứ Tà Nốt ở chiến khu Đ (thuộc tỉnh Tây Ninh), khi Sơn Tùng cùng đồng đội đang chuẩn bị lên khuôn cho kỳ báo đặc biệt kỷ niệm 10 năm thành lập Đoàn thì bị trúng đạn từ máy bay Mỹ. Ông bị thương rất nặng, mảnh đạn M79 găm khắp thân thể, chấn thương sọ não, vỡ xương vai, nửa người bên phải hầu như bị liệt không đi lại được, thần kinh chéo bị tổn thương nặng, tay phải co quắp, tay trái đạn cắt mất chỉ còn hai ngón, thị lực còn 1/10, tai bị rách phải khâu lại không biết bao nhiêu lần, trí nhớ sụt giảm.
Sau chiến tranh, ông là thương binh nặng hạng 1/4 nhưng vẫn tiếp tục cầm bút. Ông viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, những nhà cách mạng hiện đại cũng như các danh nhân văn hóa của dân tộc. Bệnh tật và những vết thương hành hạ nhà văn hằng ngày nhưng ông kiên cường làm việc, với sự hỗ trợ tận tụy như một thư ký của vợ, bà Phan Hồng Mai, người vốn là một y tá từng chữa trị cho ông từ mặt trận. Theo lời kể lại từ nhà thơ Hữu Thỉnh, có lúc vợ của nhà văn còn phải buộc ông vào ghế khi viết để tránh những cơn co giật xúc động làm cơ thể bị liệt của ông ngã xuống bàn viết.
Từ năm 1974 tới nay, nhà văn Sơn Tùng đã cho ra đời hàng chục tiểu thuyết, tư liệu, tập truyện.
Nhà văn Sơn Tùng được phong danh hiệu Anh hùng Lao động năm 2011. Ông là nhà văn Việt Nam thứ 2, sau nhà văn Chu Cẩm Phong, được phong tặng danh hiệu anh hùng.
Các tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Sơn Tùng: Búp sen xanh, Bên khung cửa sổ, Nhớ nguồn, Con người và con đường, Trần Phú, Nguyễn Hữu Tiến, Bông sen vàng, Trái tim quả đất, Hoa dâm bụt, Mẹ về, Vườn nắng, Sáng ánh tâm đăng Hồ Chí Minh, Bác ở nơi đây, Chung một tình thương của Bác, Tấm chân dung Bác Hồ, Cuộc chia ly trên bến Nhà Rồng, Thầy giáo Nguyễn Tất Thành ở trường Dục Thanh...
