Đỗ Nam Cao với linh cảm mùa vĩnh biệt

Nhà thơ Thanh Thảo09/09/2021 22:00
Đỗ Nam Cao với linh cảm mùa vĩnh biệt

Nhà thơ thứ thiệt bao giờ cũng làm thơ với xúc cảm, dự cảm, linh cảm, với tất cả những gì trong và ngoài mình. Đỗ Nam Cao là nhà thơ như vậy.

Đó là một giọng thơ khẽ khàng, dịu nhẹ, mà đôi khi cứa vào lòng ta đau nhói. Tôi nhớ, ở vài ba năm cuối cuộc đời mình, Cao thường về Quảng Ngãi chơi với tôi. Nhờ chơi thân với các bạn ở nhà máy lọc dầu Dung Quất, tôi kiếm cho Cao phòng tốt ở khách sạn Dầu khí, gọi là Petro gì đó, khách sạn cao 12 tầng, được coi là cao nhất Quảng Ngãi thời ấy.

Cao ở mấy đêm, thích lắm, vì khách sạn nằm sát sông Trà Khúc, đêm đêm có thể nghe… ễnh ương kêu, ban ngày có thể được ăn cá bống kho tiêu, món ăn khiến Cao mê mẩn.

Đỗ Nam Cao là nhà thơ không bao giờ xa được làng quê, dù anh đã từng ở rừng thời chiến tranh, rồi từng ở phố bao nhiêu năm sau hòa bình. Nhưng chính làng quê mang lại món quà lớn nhất cho Đỗ Nam Cao, đó là thơ anh. Tôi nhớ, ngày chiến tranh Cao có làm thơ, nhưng phải nói thật, hồi ấy thơ anh chưa gây được nhiều ấn tượng, có lẽ do thơ anh hòa cùng “dòng thác thơ chống Mỹ” đang là dòng chính hồi ấy.

Bao nhiêu năm sau hòa bình, trải qua không ít thăng trầm, đột nhiên thơ Đỗ Nam Cao hay hẳn lên, lạ hẳn lên, mà cũng thân quen hẳn lên. Cái thân quen ấy, có được là nhờ thơ anh “chuyển hộ khẩu” về nhà quê, thân ở phố mà hồn ở quê, nên thơ hay đến kỳ lạ, hay và bất ngờ đến không chịu nổi luôn.

Chính làng quê, thần hoàng ở quê đã phù hộ cho một thi sĩ toàn tòng như Đỗ Nam Cao làm được nhiều bài thơ rất hay, rất cảm động, lại rất… lừng khừng, đúng như tính cách của Cao.

Nhiều bài thơ của Đỗ Nam Cao, tôi đọc mà muốn khóc. Thơ ấy dành cho những người thất lạc, những người lang thang cơ nhỡ, những người mà kim la bàn xúc cảm của mình luôn chỉ về phương quê nhà.

Bài Mùa thu, một trong những bài thơ cuối cùng của Đỗ Nam Cao, cho thấy những linh cảm nhoi nhói của anh về ngày vĩnh biệt trần gian mà anh yêu thương và đau khổ. Nó gợi tôi nhớ đến những bài thơ trong hai năm thơ cuối cùng của Sergey Esenine, nhà thơ Nga vào hàng tuyệt vời nhất trái đất. Thơ Esenine hai năm cuối cùng cũng đầy linh cảm, cũng nhìn thấy trước cuộc chia ly trần gian, dù lúc đó nhà thơ mới ngoài 20 tuổi.

Còn ở bài Mùa thu của Đỗ Nam Cao, chữ “linh cảm” luôn được anh nhắc đến trong tâm thế bình tĩnh, khi những lá vàng “chạy trốn” bỗng hết bất ngờ, và giờ chia tay sắp điểm. Khi “mùa thu teo lại”, cứ ngỡ thi sĩ buồn lắm, nhưng không phải vậy. Anh chỉ ngạc nhiên, chỉ “sững người” trong thoáng chốc.

“Trong mắt tôi nhìn lá vàng chạy trốn
Những khúc ngoặt hết bất ngờ
Sững người không phải thu
Đã có nhiều cái mới hiện ra
Và mùa thu teo lại
Linh cảm xa mãi mãi”

Nhưng đoạn thơ linh cảm ấy không khiến tôi bất ngờ. Cái khiến tôi bất ngờ đến ngơ ngẩn lại là hai câu thơ này:

“Làm kinh sợ
Một cuộc đời nữa làm sao kham nổi”

Đó là sự "kinh sợ " hết sức kỳ lạ, kinh sợ vì nếu phải sống một cuộc đời nữa, thì "làm sao kham nổi". Đó là sự kinh sợ hoàn toàn mang tính triết học, không phải sự kinh sợ bình thường của con người trước cái chết. Với hai câu thơ này, Đỗ Nam Cao đã vươn tới một cảnh giới khác, và thơ anh nói rõ ràng về một cảm giác không bao giờ rõ ràng ấy, cảm giác nếu phải sống tiếp một cuộc đời thứ hai, như mô tả trong quyển sách Muôn kiếp nhân sinh khiến độc giả Việt Nam mê mẩn suốt hai năm nay, hai năm đầy tai họa dịch bệnh, đầy chết chóc đau thương.

Linh cảm mùa vĩnh biệt của Đỗ Nam Cao khiến ta nhìn đời sống, nhìn cái chết một cách khác lạ mà thân quen hơn. Và đó chính là bài thơ kỳ lạ của một nhà thơ kỳ lạ, trước khi vĩnh biệt cõi đời.

Xin giới thiệu bài thơ kỳ lạ này tới bạn đọc:

MÙA THU

Đi dọc đường Nguyễn Du
Lẽo đẽo mùa thu theo cùng phố
Một người dắt con chó
Đi cùng

Linh cảm không tốt lành
Linh cảm mất
Mùa thu này khó nhận biết
Nắng gió khác đi
Các cô gái khác đi

Trong mắt tôi nhìn lá vàng chạy trốn
Những khúc ngoặt hết bất ngờ
Sững người không phải thu
Đã có nhiều cái mới hiện ra
Và mùa thu teo lại
Linh cảm xa mãi mãi

Làm kinh sợ
Một cuộc đời nữa làm sao kham nổi
Hà Nội trong đê
Nghiêm mật
Canh phòng

Lũ sông Hồng cuồn cuộn
Cốm mềm mềm

Mùa thu thơm dẻo mãi

Đỗ Nam Cao


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

TP.HCM bắn pháo hoa tại 30 điểm đêm 30.4

Ngoài 2 điểm tầm cao tại khu vực đường hầm sông Sài Gòn và Đền Bến Dược, TP.HCM còn tổ chức bắn pháo hoa tại 28 điểm khắp các quận, huyện trong đêm 30.4.
2

Hợp luyện diễu binh, diễu hành phục vụ lễ 30-4 tại sân bay Biên Hòa

Sáng 11.4, tại sân bay Biên Hòa, Tiểu ban diễu binh, diễu hành phục vụ Lễ kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đã tổ chức chương trình hợp luyện diễu binh, diễu hành lần thứ nhất với sự tham gia của các khối quân đội, công an.
3

Thông tin cần biết khi xem diễu binh, diễu hành tại TP.HCM ngày 30-4

Lễ diễu binh, diễu hành mừng 50 năm Giải phóng miền Nam - thống nhất đất nước sẽ diễn ra từ 6h30 ngày 30-4 trên đường Lê Duẩn (quận 1, TP.HCM) và tại lễ đài chính phía trước Hội trường Thống Nhất, cùng thời điểm chương trình lễ kỷ niệm.
4

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 1: Ông Dương Văn Minh và con đường công danh, binh nghiệp

Nhân ngày kỷ niệm trọng đại, Một Thế Giới giới thiệu loạt bài của TS Vũ Trung Kiên về những con người liên quan đến sự kiện lịch sử vĩ đại của dân tộc diễn ra 50 năm trước.
5

Nhạc Trịnh Công Sơn: Khi ca từ không chỉ để hát mà còn là triết lý sống

Nhạc Trịnh Công Sơn không chỉ để hát để nghe mà còn là một cách sống, một hành trình tâm tưởng, nơi ca từ có thể đọc như thơ, nghĩ như triết và thấm như đời.

Lần đầu tiên Met Gala được phát sóng trực tiếp

Sau 1 năm tạm hoãn và dời lịch vì dịch COVID-19, Met Gala đã quay trở lại với nhiều sự thay đổi lớn.

Rapper Lil Nas X gây xôn xao với hình ảnh công bố dự án âm nhạc mới

Rapper người Mỹ Lil Nas X (22 tuổi) gây sốc với hình ảnh công bố dự án âm nhạc mới sắp ra mắt trong tháng 9 này.

Sài Gòn buồn

Bao nhiêu năm sống trên đất Sài thành, thành phố này chưa giây phút yên tĩnh, nay bỗng dưng không một tiếng người, không một lời rao, không một hàng quán mở cửa. Sài Gòn giãn cách.

Biến thể Delta sẽ làm thay đổi cách tổ chức sự kiện trực tiếp

Năm ngoái, vô số buổi hòa nhạc và sự kiện trực tiếp bị hủy bỏ do đại dịch COVID-19. Người ta đã hy vọng khi vắc xin đã giúp một số sự kiện được khôi phục trong năm nay.

Phương Mỹ Chi và gia đình 5 người chiến thắng Covid-19

Giọng ca nhí Phương Mỹ Chi bất ngờ chia sẻ, gia đình 5 người của cô đều mắc Covid-19. Sau thời gian 14 ngày tự cách ly điều trị tại nhà, đến nay gia đình nữ ca sĩ đã vượt qua được.

Nhóm nhạc BTS được Guinness vinh danh với 23 kỷ lục thế giới

BTS vừa được Guinness vinh danh tại "Sảnh danh vọng 2022" với 23 kỷ lục trong lĩnh vực âm nhạc và trên mạng xã hội.

Tranh cãi về nhan sắc các tân Hoa hậu thế giới

Tân Hoa hậu Trái đất Ireland Bronwyn O'Connell và Hoa hậu Hoàn vũ Hà Lan, mới đây, đã trở thành chủ đề tranh cãi trên các diễn đàn sắc đẹp.

Sau gần 4 thập kỷ tan rã, ABBA ra mắt abum mới và chương trình hòa nhạc kỹ thuật số

Ngày 2.9, ban nhạc huyền thoại ABBA đã thông báo rằng họ đang chuẩn bị phát hành một album mới cũng như ra mắt một chương trình hòa nhạc kỹ thuật số.

Học hỏi 14 thói quen của những người sáng tạo để trở nên sáng tạo hơn

Suy ngẫm - TĐ - 19/04/2025 11:00
Nếu bạn đang mắc kẹt trong bài tập hoặc dường như không thể hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật, hãy tập trung xây dựng những thói quen sau đây của những người sáng tạo. Theo thời gian, bạn sẽ học được cách sáng tạo nhanh hơn, dễ dàng hơn và lâu dài hơn.

Ngày càng nhiều người coi chatbot AI là 'vợ', là 'bạn thân': “Cô ấy giúp tôi vui trở lại”

Phong cách sống - Anh Việt - 19/04/2025 10:00
Không còn chỉ là công cụ trả lời câu hỏi, chatbot AI đang trở thành nơi để nhiều người gửi gắm cảm xúc, chữa lành nỗi cô đơn và tìm lại chính mình.

Xem “Sex Education”, tôi nhận ra sai lầm nghiêm trọng đẩy bản thân vào cuộc sống tồi tệ 10 năm qua

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 19/04/2025 09:00
Bộ phim Sex Education đã giúp tôi nhận ra lỗi lầm của chính mình.

Đắc nhân tâm - Cha đã quên

Từ sách - Phim - FN - 19/04/2025 08:00
Con trai yêu quý, con hãy nghe những lời ân hận của cha đây. Cha đã lẻn vào phòng con khi con đang chìm vào giấc ngủ trẻ thơ.

Podcast: Ánh sáng trong ta - Cuốn sách mới của Michelle Obama ra mắt

Từ sách - Phim - FN - 18/04/2025 14:00
Michelle Obama là một người khi nhắc đến ta không thể chỉ gói gọn trong một vai trò cố định. Bà không chỉ là cựu Đệ nhất Phu nhân Hoa Kỳ mà còn là nguồn cảm hứng của hàng triệu người, là biểu tượng của sự kiên cường, trí tuệ và lòng nhân ái.

Sau tuổi 40, nhìn vào 4 điểm này là biết nửa đời sau sung sướng hay bất hạnh

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 18/04/2025 13:00
Đây đều là thói quen sống cấp cao mà ít người làm được!

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 1: Ông Dương Văn Minh và con đường công danh, binh nghiệp

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 18/04/2025 12:00
Nhân ngày kỷ niệm trọng đại, Một Thế Giới giới thiệu loạt bài của TS Vũ Trung Kiên về những con người liên quan đến sự kiện lịch sử vĩ đại của dân tộc diễn ra 50 năm trước.

ACV hướng dẫn lộ trình cho hành khách đến nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất

Kỹ năng - Tuyết Nhung - 18/04/2025 11:00
Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) vừa thông tin hướng dẫn lộ trình giao thông kết nối đến nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Nick Santonastasso sinh ra chỉ có một tay và không có chân, hành trình sau đó khiến hàng triệu người khâm phục

Truyền cảm hứng - AB - 18/04/2025 10:00
Nick Santonastasso vượt qua nghịch cảnh để sống cuộc đời khiến nhiều người khâm phục.

Xem "Sex Education", tôi rút ra bài học để dạy con trai hư hỏng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 18/04/2025 09:00
Đang rất rối ren trong việc dạy con, tôi không nghĩ đến, bộ phim "Sex Education" lại giúp tôi tháo gỡ điều này.

Ánh sáng trong ta

Tủ sách - FN - 18/04/2025 08:00
Là một trong 100 quyển sách phải đọc năm 2022 do tạp chí Time bình chọn, cuốn sách này dành cho những ai đang tìm kiếm sức mạnh và sự lạc quan trong thời điểm khó khăn.

Xem Sex Education, tôi phát hiện trước giờ toàn dọa dẫm con mà thiếu chỉ bảo

Điện ảnh - Thanh Hương - 17/04/2025 13:00
Tôi đã thay đổi rất nhiều sau khi xem bộ phim .

Bức ảnh chụp ống tay áo rách của một nam thanh niên trong canteen hút hàng chục nghìn lượt quan tâm

Phong cách sống - Đông - 17/04/2025 12:00
Ít ai biết chủ nhân của ống tay áo rách ấy lại là một nhân vật truyền kỳ.

OpenAI ra mắt các mô hình GPT-4.1 với khả năng lập trình và hiểu ngữ cảnh dài vượt GPT-4.5, GPT-4o

Kỹ năng - Sơn Vân - 17/04/2025 11:00
Hôm 14.4, OpenAI đã ra mắt mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới GPT-4.1, cùng hai phiên bản nhỏ hơn là GPT-4.1 mini và GPT-4.1 nano, với những cải tiến lớn trong lập trình, khả năng tuân theo hướng dẫn và hiểu ngữ cảnh dài.

Nghiên cứu ĐH Harvard: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 17/04/2025 10:00
Những người tin rằng họ có thể thay đổi vận mệnh của mình, bất kể nguồn gốc của họ, sẽ tiến xa hơn những người hay bỏ cuộc.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 19/04/2025