Viết và Sống
Anne Lamott xuất bản cuốn sách “Viết và Sống” (Bird by bird) năm 1994, chỉ một năm trước khi Internet bùng nổ toàn cầu, làm thay đổi vĩnh viễn thói quen đọc, viết và tiêu thụ văn hóa của nhân loại.
Thông thường, một ca khúc chỉ có thể đạt hạng nhất khi vừa ra mắt hoặc có một sự kiện đặc biệt nào đó xảy ra, ví dụ như đám tang của Công nương Diana đã giúp Candle In The Wind bán hàng triệu bản trong năm 1997 và đứng hạng nhất tại hàng chục quốc gia dù bản gốc nằm trong album Goodbye Yellow Brick Road (1973) của Elton John. Thế nhưng, một chuyện hy hữu vừa xảy ra trên BXH Billboard của Mỹ. Đó chính là ca khúc All I Want For Christmas Is You của Mariah Carey dù không bị tác động từ sự kiện nào đặc biệt (ngoại trừ cận lễ Giáng sinh) đã tiến thẳng lên vị trí số 1 sau 25 năm ra mắt. Vậy nguyên nhân nằm ở đâu?
All I Want For Christmas Is You ban đầu không được đón nhận nồng nhiệt khi vừa có mặt trên kệ đĩa vào năm 1997. Nó thậm chí không thể lọt vào Billboard Hot 100. Dòng nhạc Giáng sinh vốn chuộng các ca khúc truyền thống cho nên việc này cũng dễ hiểu. Thế nhưng, All I Want For Christmas Is You dần được yêu thích qua từng năm và sang thế kỷ 21, nó trở thành một ca khúc Giáng sinh đương đại được liệt vào hàng kinh điển tương tự như ca khúc Last Christmas (1983) của nhóm Wham! đến từ xứ sở sương mù.
Mỗi dịp Giáng sinh về, All I Want For Christmas Is You lại vang lên ở mọi con phố trên khắp thế giới. Độ phổ biến của nó chỉ tăng không giảm. Ở nhiều quốc gia không nói tiếng Anh, nó còn nổi tiếng hơn vài ca khúc lâu đời khác như Drummer Boy, Jingle Bells Rock hay Blue Christmas.
Năm 2012, Billboard đã thay đổi nhiều luật lệ vào năm 2012 bao gồm việc cho phép các ca khúc Giáng sinh cũ được quay lại BXH Billboard Hot 100. Đây là điểm mấu chốt.
Trước đây, Billboard xếp hạng chỉ dựa trên lượng bán đĩa tại các hệ thống bán lẻ như siêu thị, tiệm đĩa và tần suất ca khúc đó được phát trên sóng radio. Thời đại internet thống trị kéo theo sự xuất hiện của việc tải về có phí như kênh iTunes của Apple. Chung quy, một ca khúc sẽ được thưởng thức sau khi khán giả bỏ tiền ra mua đĩa đơn, album hoặc yêu cầu trên sóng radio từ đó giúp nó tăng hạng trên Billboard.
Mặc dù vậy, khán giả ngày nay mà đặc biệt là giới trẻ không muốn ngồi bên cạnh máy phát đĩa hay tải từng bài hát vào máy để nghe nữa. Thay vào đó, họ sử dụng những kênh phát nhạc trực tuyến như Spotify, Tidal, Amazon Music… hay thậm chí là các MV trên Youtube. Những kênh này có sẵn kho nhạc khổng lồ và người dùng chỉ cần trả một khoản phí hằng tháng là có thể nghe mọi lúc mọi nơi. Nhằm thích nghi với thời thế, Billboard đã đổi luật để tính cả lượt nghe trên các kênh streaming vào tổng doanh thu của một ca khúc.
Nói theo cách khác, All I Want For Christmas Is You giờ đây không còn được vang lên từ các CD cũ hay kho nhạc trong iPod nữa mà thay vào đó là Youtube và Spotify. Năm ngoái, lượt tải có phí và streaming đã giúp nó leo lên hạng 3 BXH Billboard Hot 100 - cao nhất kể từ trước đến nay. Thành tích này đã giúp ê kíp của Mariah Carey nhận ra cơ hội vàng khi năm 2019 đánh dấu 25 năm kỷ niệm ngày ra mắt album Merry Christmas (1994).
Đầu tháng 11 năm nay, Mariah Carey tung ra phiên bản đặc biệt của album Merry Christmas kèm theo các màn biểu diễn chưa từng được hé lộ và vài ca khúc cũ được remix lại. Chưa hết, cô còn tổ chức tour diễn All I Want For Christmas Is You kéo dài trong 2 tuần đi qua nhiều thành phố của Mỹ. Trên Youtube thì liên tục xuất hiện các bản live cũ, bản remix và MV phiên bản 8K của All I Want For Christmas Is You. Amazon Music thì tung ra một phim phóng sự ngắn miêu tả sự ra đời và tầm ảnh hưởng của ca khúc này. Spotify thì liên tục chạy quảng cáo. Mariah Carey cũng trả lời phỏng vấn nhiều hơn bình thường, từ Mỹ cho đến Anh.
Kết quả, All I Want For Christmas Is You đã trở thành ca khúc được nghe nhiều nhất của một nghệ sĩ nữ trong 24 giờ trên Spotify với 10.819.009 lượt.
Hai tuần liên tiếp, All I Want For Christmas Is You đã đứng đầu BXH “Các ca khúc được nghe trực tuyến nhiều nhất” (Billboard Streaming Songs) và chiếm luôn ngôi vương của BXH “Các ca khúc được tải trả phí nhiều nhất” (Billboard Hot Digital Song). Ở mảng radio, 34,4 triệu lần phát đã được ghi nhận trong 7 ngày qua. Tất cả đã giúp nó nhảy từ hạng 3 lên hạng 1 trên BXH Billboard Hot 100. Đây là lần thứ 2 trong lịch sử một ca khúc Giáng sinh làm được điều này.
Theo The Economist, All I Want For Christmas Is You đã mang về cho Mariah Carey 60 triệu USD tính đến năm 2017 và riêng năm nay là 600.000 USD (dù chưa tới Giáng sinh). Đó là chưa bao gồm tiền từ các màn trình diễn, sách, tranh ảnh và phim hoạt hình ăn theo.
Theo CNN, hãng Sony đã cung cấp cho Mariah Carey các chiến dịch quảng cáo cực kỳ thông minh, nhưng hơn cả thảy mọi thứ, bí quyết để All I Want For Christmas Is You đạt được thành công như ngày hôm nay là do bản thân nó là một ca khúc xuất sắc.
Đích thân Mariah Carey đã một mình sáng tác nên All I Want For Christmas Is You trong căn hộ của mình tại New York với cây đàn piano. Cô mong muốn viết nên một ca khúc Giáng sinh vui nhộn, mang năng lượng tích cực trái với nhiều ca khúc Giáng sinh khác như White Christmas hay Silent Night. Bằng tài năng của mình, Mariah Carey đã tạo ra một tuyệt tác, và chắc chắn All I Want For Christmas Is You sẽ còn vang mãi bởi mỗi năm Giáng sinh lại về.
Mai Thảo
