Kỉ luật là cách giáo dục con tốt nhất: Rất tiếc, cha mẹ thường buông lỏng!

Nếu bạn hình thành một thói quen tốt, bạn sẽ có thể chưa nhận ra sự thú vị mà nó mang lại trong cuộc sống của bạn, nhưng nếu bạn hình thành một thói quen xấu, bạn sẽ phải trả giá trong suốt cuộc đời.

Một người sẽ trải qua ba kiểu trường lớp trong đời, đó là: gia đình, trường học và trường đời. Các bậc cha mẹ thường nghĩ rằng chỉ cần ghi danh cho con mình vào các lớp dạy kèm đắt tiền nhất, mua một ngôi nhà tốt nhất ở khu trung tâm, càng gần trường nhất càng tốt và cho con vào các trường hàng đầu là họ đã chiến thắng ngay từ vạch xuất phát, nhưng họ thường bỏ qua tầm quan trọng của việc dạy con.

Cả giáo dục ở trong nhà trường và ngoài xã hội đều có tính nhất thời, trong khi giáo dục gia đình là giáo dục xuyên suốt cuộc đời con người, ảnh hưởng trực tiếp đến tầm nhìn, tính cách và cách sống của người đó. Dạy con liên quan mật thiết đến mọi bước trưởng thành của trẻ và rất quan trọng đối với cuộc đời của trẻ. Tốt nhất là dạy trẻ 3 điều sau đây để định hướng đời con:

1. Kỉ luật: các quy tắc không phải bó buộc trẻ, mà là giúp trẻ tự do hơn

Giáo sư Li Meijin đã chia sẻ một câu chuyện về cô và cháu trai của mình như sau: Có lần cháu cô xem phim hoạt hình ở nhà bằng máy tính bảng, xem được nửa tiếng thì cô nói với đứa trẻ: "Con đừng xem nữa, không tốt cho mắt đâu con" .

Nói xong, cô bước đến cất chiếc máy tính bảng đi thì đứa cháu tức giận lên và tát cô một cái. Li Meijin yêu cầu đứa trẻ xin lỗi, nhưng nó không những không xin lỗi mà còn ngồi đó hờn dỗi. Li Meijin phớt lờ đứa trẻ. Sau một thời gian, cháu cô bắt đầu đi tìm và theo dõi cô nhưng cháu vẫn không có ý xin lỗi.

Sau đó, cô kiên nhẫn giải thích với cháu trai: "Cô biết rằng con chơi rất vui vẻ, nhưng mắt con rất dễ bị xấu nếu con cứ chăm chú vào màn hình như thế. Con có tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu mắt con sẽ vô hình khi con lớn lên?" Sau đó, đứa trẻ thực sự tuân theo quy tắc này và Li Meijin cũng hợp tác về mặt thể chất với cậu trong việc tuân thủ quy tắc. 

Một giáo sư tại Đại học An ninh Công cộng Trung Quốc từng nói: "Từ ba đến sáu tuổi, con bạn cần phải tu dưỡng tính cách của mình. Tu dưỡng tính cách cho trẻ là đặt ra quy tắc cho con cái. Quy tắc là rất, rất quan trọng, là một quá trình đau đớn nhưng cần phải làm khi con còn bé. Do đó, hãy đặt ra các quy tắc trước khi trẻ lên sáu tuổi". 

Nhà triết học Hegel nói: "Trật tự là điều kiện đầu tiên của tự do". Quyền tự do của con người không phải là không bị kiềm chế, mà là di chuyển trong phạm vi của những quy tắc nhất định. Dạy con tuân theo các quy tắc và cho chúng biết những gì nên làm và những gì không nên làm là nhiệm vụ cơ bản của bậc làm cha mẹ.

Kazuo Inamori từng nói: Nhiều bậc cha mẹ coi việc không tuân thủ là hoạt bát và đáng yêu và không tuân thủ là sự độc lập. Cả cha mẹ và con cái đều cần phải thay đổi lối suy nghĩ này.

Trong cuộc sống hàng ngày, cha mẹ phải yêu cầu con cái lễ phép với người khác, không gây ồn ào nơi công cộng, không nói dối, giao tiếp nhiều hơn, đúng giờ và các quy tắc khác. Đồng thời, cha mẹ phải làm gương sáng cho con, cha mẹ yêu cầu con cái phải tuân thủ các quy tắc và phải tự mình thực hiện, đây là cách giáo dục tốt nhất cho con cái. Đối với trẻ em, những quy tắc cha mẹ đặt ra cho chúng không phải là hạn chế và gò bó chúng, mà là để chúng được bảo vệ và tự do lớn nhất.

2. Hiểu về kỷ luật bản thân: Trẻ không tự kỷ luật là bản năng

Tôi từng xem một video do một người cha chia sẻ trên Internet: Anh đã bí mật chụp ảnh toàn bộ quá trình làm bài của đứa trẻ. Đứa nhỏ đẩy cửa một hồi, rồi lang thang, ngẩn người, đi vệ sinh, làm đủ thứ hành động chỉ để không phải làm bài tập về nhà. Đoạn video được quay với thời lượng 9 phút nhưng thời gian trẻ thực sự dành cho bài tập về nhà chỉ vỏn vẹn 2 phút. Nhiều phụ huynh thở dài: "Coi như đã nhìn thấy chính con mình trong đó". Đây thực sự là một vấn đề chung của nhiều đứa trẻ. Cha mẹ không hối thúc con mình dậy sớm và họ cảm thấy rằng có thể đến muộn một vài phút; đối với bài tập về nhà, thứ hai học thì chủ nhật làm và họ cũng chẳng thèm đốc thúc con làm sớm hơn. Tính tự giác kém, khả năng tự học thấp, một khi thiếu sự giám sát của cha mẹ thì trẻ sẽ không kiểm soát được bản thân.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ trước 6 tuổi chưa có động cơ học tập chưa rõ ràng, khả năng tự chủ cũng rất yếu. Trẻ không biết học khi nào và chơi lúc nào, việc không chủ động học và những việc khó khác là điều bình thường nhưng không được lơ là bỏ qua. Vì vậy, cha mẹ phải sớm trau dồi khả năng tự quản của trẻ.

Thói quen kỷ luật tự giác của trẻ được trau dồi càng sớm càng tốt. Điểm khởi đầu cho tính tự giác của trẻ phải là không ỷ lại vào cha mẹ. Trẻ không tự kỷ luật là bản năng và cha mẹ hãy dạy trẻ rằng tự kỷ luật là khả năng; trẻ hiểu được tính tự kỷ luật sẽ có tương lai suôn sẻ hơn.

3. Vô cảm đôi lúc cũng tốt hơn

Bạn tôi lo lắng cho "trái tim mong manh dễ vỡ" của con gái mình.  Khi cô giáo khen các bạn khác mà không khen mình thì cô bé chán nản, đến lớp không muốn học, khi nhảy mà nghe có tiếng cười bên cạnh, thì cô cảm thấy người khác đang cười nhạo mình. Trên thực tế, sự mong manh và nhạy cảm quá mức của trẻ đôi khi là do cha mẹ chúng gây ra. Nhiều bậc cha mẹ hiện nay đặt quá nhiều kỳ vọng vào con cái của họ. Trong xã hội đầy cạnh tranh này, cha mẹ càng lo lắng, càng nhồi nhét thì con cái chắc chắn sẽ rơi vào vòng xoáy căng thẳng.

Cha mẹ nào mà không hết mực quan tâm con cái, nhưng họ không biết rằng sự chăm sóc thái quá này cũng sẽ khiến đứa trẻ bị choáng ngợp và một chút vô tâm trong trường hợp này chính là mảnh đất để đứa trẻ phát triển.

Tác giả Watanabe Junichi đã nói trong cuốn sách "Lực lượng vô cảm": Những người thành công trong mọi lĩnh vực xã hội tất nhiên là đều có tài năng, nhưng đằng sau tài năng của họ, cần phải có năng lực vô cảm có lợi. Trong ấn tượng của nhiều người, thành công dường như luôn gắn liền với sự nhạy bén và cẩn trọng nhưng không quên buông tay hay vô tâm đúng lúc.

Giáo dục cần có những khoảng trống vô cảm, để sự sáng tạo của trẻ có thể tự do phát triển từng chút một sẽ hội tụ thành kỹ năng cá nhân của trẻ khi trẻ lớn lên, từng bước và trở thành phiên bản tốt nhất. Cha mẹ vô cảm đúng nơi, đúng lúc thì con cái càng tốt.

Nhà giáo dục nổi tiếng Ushinsky từng nói: Nếu bạn hình thành một thói quen tốt, bạn sẽ không thể tận hưởng được sự thú vị mà nó mang lại cho bạn trong cuộc sống của bạn, nhưng nếu bạn hình thành một thói quen xấu, bạn sẽ phải trả giá vô tận trong suốt cuộc đời.

Dạy con thành công là giúp trẻ hình thành thói quen ứng xử tốt khi trẻ còn nhỏ, cha mẹ kịp thời kỷ luật để dạy trẻ biết tuân thủ nội quy, biết tự giác, cha mẹ cũng nên vô cảm đúng lúc để con cái có thể phát triển tốt hơn mà không ỷ lại vào cha mẹ. Có như vậy, trẻ mới có thể sống bình lặng và hạnh phúc trong tương lai.