Những bức ảnh cực đẹp của nhiếp ảnh gia chiến đấu cho nữ quyền

13/12/2018 16:02
Những bức ảnh cực đẹp của nhiếp ảnh gia chiến đấu cho nữ quyền

Một cuộc triển lãm ảnh tại Paris từ ngày 6.11.2018 - 10.2.2019 tôn vinh tác phẩm của Martine Franck (1938 – 2012), người chụp cuộc đấu tranh đòi bình đẳng của phụ nữ và sáng tạo những bức chân dung xúc động về người cao tuổi.

Martine Franck là một trong trong những nữ nhiếp ảnh gia uy tín nhất của thế kỷ 20. Là nhà đồng sáng lập Công ty ảnh Viva Agency, bà trở thành một trong rất ít thành viên nữ chính thức của hợp tác xã ảnh huyền thoại, Magnum.

Nổi tiếng vì vẻ duyên dáng, nhân từ và thẹn thùng, bà cũng có sự quyết tâm tiềm ẩn cho phép bà giải thoát bản thân khỏi những hạn chế về mặt giới tính và hoàn cảnh. Tác phẩm của bà bao gồm ảnh chân dung, phong cảnh và phóng sự, và chủ đề trải dài từ cuộc đấu tranh giải phóng phụ nữ đến chân dung của người cao tuổi đáng mến.

Sinh ra trong một gia đình giàu có ở thành phố Antwerp, Bỉ, Franck và các thành viên trong gia đình là những người say mê nghệ thuật và là những nhà sưu tầm nghệ thuật. Bà học lịch sử nghệ thuật và nghĩ bà có thể trở thành giám tuyển. Nhưng chuyến đi dài ngày vòng quanh châu Á với bạn bà là Ariane Mnouchkine, một việc cực kỳ khác thường đối với hai cô gái trẻ ở thời điểm đó, là để thay đổi số phận của bà. Anh họ của Franck cho Franck mượn máy chụp hình Leica trong chuyến đi, trong số những phong cảnh và con người Ấn Độ và Tây Tạng, Franck khám phá tình yêu và năng khiếu chụp ảnh của mình.

Martine Franck do Henri Cartier - Bresson bấm máy năm 1972 - là một trong những nữ nhiếp ảnh gia vĩ đại nhất của thế kỷ 20

“Ký ức của tôi về cái đẹp là ở khắp mọi nơi: các gương mặt, phong cảnh, cử chỉ, những đồ dùng hàng ngày mà tôi rất thích chụp”, sau này bà nhớ lại.

Khi về nhà, Franck quyết tâm học hành bài bản, thực tập tại tạp chí Time Life bằng cách hỗ trợ các phóng viên ảnh nước ngoài khi họ biệt phái. Bà phát triển cách tiếp cận độc đáo với nhiếp ảnh dựa trên cách bố trí và lên khung tỉ mỉ. Bà sáng tạo những bức ảnh không nhuốm màu thời gian, trái ngược với xu hướng giật gân được nhiều nhiếp ảnh gia đồng nghiệp áp dụng nhằm đáp lại sự cạnh tranh với truyền hình.

Tài năng của Franck cho thấy sự tiến bộ của bà khi chụp hình cho tạp chí Vogue, Life và Sports Illustrated. Sự đột phá lớn diễn ra khi bà được thuê chụp catalog của nghệ sĩ điêu khắc Henri Étienne-Martin. Với vốn kiến thức của bà, các nghệ sĩ bị thu hút không ngừng và sự đánh giá của bà về công việc của họ được minh chứng qua những hình ảnh mà bà sáng tạo.

Tác phẩm của Martine Franck bao gồm chân dung, phong cảnh – ví dụ như hồ bơi này chụp năm 1976

Bà cho thấy năng khiếu cụ thể trong chuyện chụp chân dung, cách nắm bắt khi chụp chồng tương lai của bà, Henri Cartier – Bresson được ám chỉ là “sự im lặng thầm kín của một người”. Khoảnh khắc “khi con người không cười nữa hoặc tự hỏi có phải anh hoặc cô ấy đang ở vị trí đẹp nhất của họ không”, Agnès Sire, giám đốc nghệ thuật Fondation Henri Cartier - Bresson, quỹ đang tổ chức triển lãm nhìn lại quá khứ sáng tác của Franck, giải thích.

Sire xem chân dung của nhà văn Albert Cohen do Franck bấm máy là một trong những ví dụ ban đầu đẹp nhất của thể loại hình chân dung. “Bạn nhìn thấy điều đó trong bức hình ông ấy bỗng dưng nhìn bà sâu sắc”, bà kể.

Cũng thời điểm đó, bà đồng sáng lập nhóm nghệ sĩ tiên phong Théâtre du Soleil, Paris với Mnouchkine và những người khác, trở thành nhiếp ảnh gia chính thức của họ, một vai trò mà bà sẽ duy trì đến cuối đời. Trong bầu không khí chính trị của những năm 1960, nhóm tham gia nhiều vào cuộc đấu tranh đòi bình đẳng. Xuất thân giàu có và nhút nhát, đó không phải là môi trường hoặc quan điểm mà bà quen thuộc. “Bà phải đấu tranh để trở thành như thế - để vượt qua giới hạn”, Sire nói.

Hình của nhà văn Albert Cohen năm 1968 được Agnès Sire xem là một trong những ví dụ đầu tiên đẹp nhất trong kỹ năng chụp chân dung của Martine Franck

Bà đã vượt quá giới hạn khi chụp hình những cuộc bạo động của sinh viên trên đại lộ Saint-Germain, Paris trong các cuộc biểu tình tháng 5.1968, cũng như các buổi biểu diễn của Théâtre du Soleil trong các nhà máy bị những người biểu tình chiếm giữ.

Cơn giận đang bùng phát

Franck bị hút một cách tự nhiên khi đến với sự nghiệp của họ, một phần vì nghề nghiệp vốn dành cho nam giới và ở thời điểm khi phụ nữ trên toàn cầu đấu tranh đòi bình đẳng. Bà vô cùng quan tâm Phong trào Giải phóng Phụ nữ, ghi lại các cuộc biểu tình của họ. Năm 1970, bà sáng tạo tác phẩm cho số tạp chí đầu tiên của họ, Torchon Brûle, dịch theo nghĩa đen là “khăn rửa bát đang cháy”, nhưng cũng có thể mang nghĩa những cơn giận đang bùng phát.

Cũng vào năm 1970, bà kết hôn với Cartier-Bresson, lớn hơn bà 30 tuổi, người mà bà gặp tại tạp chí Time Life.

Martine Franck đồng sáng lập nhóm nghệ sĩ tiên phong Théatre de Soleil với bạn bà là Ariane Mnouchkine, chụp trong lúc tập năm 1968

Sire, người biết cả hai rất rõ, tiết lộ đây là một sự vượt qua giới hạn khác trong “những sự vượt qua giới hạn” lặng lẽ của bà, và nhớ lại anh trai của Franck nói với bà tại đám tang của Cartier-Bresson rằng gia đình phản đối cả hai lấy nhau. “Bà đã tuyên bố với gia đình ''Con thà sống 30 năm với một thiên tài còn hơn là 60 năm với một thằng ngu’”, Sire tâm sự.

Chính vì lợi thế của Franck mà Cartier-Bresson từ bỏ nhiếp ảnh ở thời điểm đó, vì vậy không có sự cạnh tranh giữa hai vợ chồng. Thay vào đó, họ bàn luận nghệ thuật, văn học và chính trị, những thứ có ích cho công việc của bà. “Henri động viên tôi, anh ấy cho tôi không gian”, sau này bà bộc bạch.

Trong suốt những năm 1970 Franck tiếp tục ghi lại cuộc đấu tranh đòi bình đẳng của phụ nữ, chụp hình các cuộc biểu tình ủng hộ cải cách ly hôn và luật Veil (luật phá thai đặt theo tên bà cố Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp Simone Veil), dẫn đến phi hình sự hóa phá thai ở Pháp. Bà cũng đi đến các cuộc biểu tình của phụ nữ ở New York, Cộng hòa Síp và Bắc Kinh.

Một dự án chụp khu vực nhà thờ Công giáo La Mã St-Pierre-de-Chaillot của Paris cho thấy bà kinh ngạc với công việc chán ngắt của phụ nữ. Ở đây, bà chụp những người phụ nữ nội trợ, nhân viên ngân hàng, người mẫu và vũ công thoát y, cũng như những hình ảnh của phụ nữ trên các poster và trang bìa tạp chí nhằm làm nổi bật thần thái mà phụ nữ thường xuyên thể hiện cá tính ở những không gian công cộng.

Bà đồng sáng lập Công ty ảnh Viva Agency, bắt tay vào dự án chung nhằm chụp hình gia đình ở Pháp, nhưng rời bỏ vào cuối những năm 1970 nhằm tập trung vào dự án cá nhân gần với trái tim bà trong suốt quãng đời còn lại – chụp chân dung người cao tuổi.

Martine Franck ghi lại nhiều cuộc biểu tình của phụ nữ, trong đó có sự kiện ủng hộ luật phá thai Veil (luật đặt theo tên bà cố Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp Simone Veil) ở Paris năm 1979

Sire không chắc chắn điều gì đã thu hút bà đến với chủ đề. “Đó là một câu hỏi lớn mà tôi vẫn đang hỏi bản thân mình”, bà trần tình. “Vì bà lấy chồng lớn tuổi? Vì bà tìm thấy sự đồng cảm với những con người này?”.

Franck dành vẻ nghiêm trang và lòng kính trọng cho một nhóm người thường bị xã hội bỏ rơi. Bà không ngại ngần khi chỉ ra sự cô độc và sự mất danh giá, nhưng tuyệt nhiên không có sự thương hại hoặc u sầu. Thông thường, bà tập trung vào tính hoạt bát của đôi mắt hoặc sức sống trong cách thể hiện, làm nổi bật sức mạnh của một cá tính vẫn tồn tại đằng sau gương mặt nhăn nheo.

Năm 1980, bà được trao tặng thành viên liên kết của Magnum, trở thành thành viên chính thức vào năm 1983, khiến bà là một trong nhóm nữ nhiếp ảnh gia độc nhất được tôn vinh.

Cùng năm đó, bà chụp nhiều phụ nữ khác làm việc ở lĩnh vực sáng tạo, gồm đạo diễn sân khấu Mnouchkine và đạo diễn phim Agnès Varda - cho triển lãm mang tên Des Femmes et la Création (Những người phụ nữ và công việc sáng tạo).

Chân dung một bà lão ở trại tế bần Nanterre, Pháp năm 1978 là một ví dụ về chuyện đối xử dịu dàng với người cao tuổi của Martine Franck

Cartier-Bresson rất vui với thành công của vợ. Mặc dù đối với nhiều người, bà sẽ luôn là “vợ của Cartier-Bresson”, nhưng đối với ông, bà là nhiếp ảnh gia duy nhất biết nắm bắt vấn đề. Tại một bữa tiệc tối nhằm tôn vinh triển lãm các bức ảnh phụ nữ trong những ngành nghề được xem là dành cho đàn ông của Franck, một nữ tài xế xe lửa đã hỏi ông làm nghề gì. “Tôi là chồng của nghệ sĩ”, ông đáp.

Gần cuối những năm 1980, cả bà và Cartier-Bresson đều quan tâm đến đạo Phật. Franck tò mò bởi cách giáo dục tulku, những cậu bé được cho là hiện thân của các bậc thầy đạo Phật trước kia. Trong các chuyến viếng thăm Tây Tạng, bà đã chụp những đứa trẻ và các vị giáo sư của bọn trẻ, nắm bắt sự ngây thơ như trẻ con mà họ vẫn sở hữu trong khi trải qua quá trình đào tạo cho những vai trò tương lai.

Những người phụ nữ này được chụp tại Trung tâm Cứu Thế Quân ở New York, Mỹ năm 1979 – những hình ảnh của Martine Franck thường đem đến phẩm giá cho những người bị xã hội bỏ rơi

Bà cũng chụp những đứa trẻ Tây Tạng được gia đình gửi đến Ấn Độ để chúng được an toàn và được đến lớp. Điều này buộc bà xem xét đến cảnh ngộ của những người tị nạn. Một trong những cuộc phỏng vấn cuối cùng của bà vào năm 2007, Franck nói bà lên kế hoạch tập trung vào vấn đề nhập cư như là hậu quả kéo dài của xung đột quân sự.

Sự tử tế, sự thông cảm và lòng kính trọng dành cho những người bị xã hội bỏ rơi không thể thiếu trong nghệ thuật nhiếp ảnh của Franck. Trong một thời đại nơi mà những phẩm chất này dường như thường bị thiếu hụt, tác phẩm của bà dường như quan trọng hơn bao giờ hết.

Martine Franck khám phá năng khiếu của bà trong chuyến đi đến Ấn Độ và Tây Tạng - đây là tấm hình một bãi biển ở Puri, Ấn Độ, năm 1980

Mê Linh - Ảnh: Internet


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 3: Nội các Dương Văn Minh và tuyên bố đầu hàng

Việc đầu tiên đại tướng Dương Văn Minh làm trên cương vị tổng thống là ông đã giao cho Phó tổng thống Nguyễn Văn Huyền thông báo với phía Mỹ về việc “không phản đối việc Mỹ phải ra đi trong 24 giờ”.
2

TP.HCM: Bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước

Tối 19.4.2025, TP.HCM bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước bằng chương trình trình diễn ánh sáng 3D trước trụ sở UBND thành phố, thu hút đông đảo người dân.
3

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 2: Chính quyền Sài Gòn thay người vác cờ trắng đầu hàng

Đầu tháng 4.1975, sau khi mất Tây Nguyên và Phước Long, chế độ Sài Gòn đứng trước sự suy yếu về mọi mặt và khả năng sụp đổ hoàn toàn. Lúc này, ông Dương Văn Minh và nhóm ủng hộ ông “chính thức công bố ý định thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu”.
4

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 1: Ông Dương Văn Minh và con đường công danh, binh nghiệp

Nhân ngày kỷ niệm trọng đại, Một Thế Giới giới thiệu loạt bài của TS Vũ Trung Kiên về những con người liên quan đến sự kiện lịch sử vĩ đại của dân tộc diễn ra 50 năm trước.
5

TP.HCM tổ chức trình diễn nghệ thuật 3D mapping dịp lễ 30.4

Chiều 17.4, ông Nguyễn Tấn Kiệt, Trưởng phòng Nghệ thuật, Sở VH-TT TP.HCM đã thông tin về chuỗi các hoạt động hưởng ứng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025).

Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh: 'Nhạc bẩn' đang tạo ra một thế hệ trẻ mang tính thẩm mỹ thấp

Nguy cơ lớn nhất không phải là những người tạo ra dòng nhạc đó mà là những người nghe. Hậu quả đáng ngại nhất là lứa học sinh cấp 1, cấp 2… sẽ tạo ra một thế hệ mang thẩm mỹ thấp”, nhạc sĩ Võ Thiện Thanh nói về nguy cơ nhiễm độc “nhạc bẩn”.

10 cái nhất của làng giải trí thế giới năm 2018

2018 là một năm khá thành công của làng giải trí thế giới.

Thí sinh Hoa khôi sinh viên VN thăm làng SOS và nhặt rác ở biển Đà Nẵng

Có mặt tại TP. Đà Nẵng để tham gia vòng chung kết cuộc thi Hoa khôi Sinh viên Việt Nam 2018, các thí sinh đã tham gia dọn sạch bờ biển Đà Nẵng, thăm, tặng quà cho trẻ em ở làng trẻ SOS Đà Nẵng.

Katy Perry tiếp tục chọn thiết kế của Công Trí trong MV mới nhất

Không chỉ mặc biểu diễn trên sân khấu, giờ Katy Perry còn diện hẳn thiết kế của Công Trí trong MV mới nhất. Điều thú vị nhất là chiếc đầm này được NTK Việt Nam hoàn thành và giao đến Katy Perry chỉ trong... 24 giờ.

Lý do Lý Hải không mời Kiều Minh Tuấn tham gia 'Lật mặt 4'

Phim "Lật mặt 4" của Lý Hải sẽ không có sự tham gia của "hiện tượng phòng vé" Kiều Minh Tuấn mà là diễn viên mới toanh Mạc Văn Khoa. Theo đó, phim sẽ được chính thức được bấm máy từ ngày 18.12.2018 và dự kiến khởi chiếu vào tháng 4.2019.

Phương Khánh khẳng định không mua giải để đăng quang Miss Earth 2018

Tối 11.12, tại TP.HCM, Nguyễn Phương Khánh tổ chức buổi tiệc cảm ơn sau khi cô đăng quang trong cuộc thi Hoa hậu Trái đất (Miss Earth 2018) ở Philippines hồi tháng 11 đồng thời khẳng định cô không mua giải...

Váy 'Bánh mì' của H'hen Niê lọt vào top 10 Trang phục truyền thống đẹp nhất Miss Universe 2018

Trang phục gây nhiều tranh cãi tại quê nhà của H'Hen Niê thể hiện ở Miss Universe 2018 được chuyên gia của Missosology chọn vào top 10 khi đứng ở vị trí thứ bảy.

Hương Tràm bật khóc vì ân hận do bồng bột của tuổi trẻ mà 'gây chuyện' với Thu Minh

Được các khán giả yêu mến, tôn vinh khi mới vừa tròn 17 tuổi, ca sĩ Hương Tràm đã và đang bước đi trên con đường âm nhạc đánh dấu tên tuổi của mình sau 6 năm ca hát.

Hệ thống giáo dục

Blog GS John VU - GS John Vu - 23/04/2025 13:00
Có ba kiểu hệ thồng giáo dục tồn tại ngày nay, giáo dục truyền thống, giáo dục thời đại công nghiệp, và giáo dục thời đại thông tin.

Kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước Kỳ 4: Chính phủ Dương Văn Minh với việc kết thúc chiến tranh

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 23/04/2025 12:00
Trong "Hồi ký không tên", Lý Quý Chung cho biết, khi nhóm ông Dương Văn Minh bàn việc thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu thì hầu như mọi người đều khẳng định việc thay thế Nguyễn Văn Thiệu chỉ là thay người cầm cờ trắng đầu hàng.

Hướng dẫn tạo bức ảnh chụp chung giữa bạn và người nổi tiếng bằng ChatGPT

Kỹ năng - Quang Huy - 23/04/2025 11:00
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách thức để tạo ra những bức ảnh chụp chung giữa bạn và một người nổi tiếng bất kỳ nhờ công cụ AI ChatGPT.

'Sống như con chuột trong cống', lựa chọn của nhiều người trẻ Trung Quốc

Phong cách sống - Nhật Thùy - 23/04/2025 10:00
Những thanh niên Trung Quốc theo đuổi lối sống ít năng lượng, tránh xa thành công tự gọi mình là “người chuột” - từ lóng thu hút hơn 2 tỷ lượt tìm kiếm trực tuyến.

Xem phim "Sex Education", tôi nhận ra mối quan hệ nào cũng cần điều này, tiếc là không phải ai cũng biết

Điện ảnh - Trà My - 23/04/2025 09:00
Sau khi xem phim "Sex Education", một nhà văn nhận ra một bài học rất quan trọng cho các mối quan hệ trong cuộc sống, đặc biệt là mối quan hệ lãng mạn.

Hạt giống tâm hồn 8 - Quyển sách và giỏ đựng than

Từ sách - Phim - Quìn - 23/04/2025 08:00
Tại một trang trại nhỏ ở miền núi xa xôi thuộc miền Đông bang Kentucky, có hai ông cháu sống cùng nhau. Mỗi sáng, người ông thường dậy rất sớm để đọc sách.

TP.HCM: Bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước

Giải trí - Song Phạm - 22/04/2025 13:00
Tối 19.4.2025, TP.HCM bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước bằng chương trình trình diễn ánh sáng 3D trước trụ sở UBND thành phố, thu hút đông đảo người dân.

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 3: Nội các Dương Văn Minh và tuyên bố đầu hàng

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 22/04/2025 12:00
Việc đầu tiên đại tướng Dương Văn Minh làm trên cương vị tổng thống là ông đã giao cho Phó tổng thống Nguyễn Văn Huyền thông báo với phía Mỹ về việc “không phản đối việc Mỹ phải ra đi trong 24 giờ”.

Sẽ rất tiếc nếu sử dụng Zalo mà bạn không biết các tính năng này

Kỹ năng - Nhật Hạ - 22/04/2025 11:00
Zalo thường xuyên cập nhật cho người dùng các chức năng, tùy chọn mới giúp người dùng có trải nghiệm tốt hơn

Xem mạng xã hội gần đây, tôi chợt nhớ đến phim Sex Education: Hãy dạy con điều này càng sớm càng tốt

Điện ảnh - Thanh Hương - 22/04/2025 10:00
Tôi đã lo lắng đến mất ăn mất ngủ, nghĩ rất nhiều về chuyện dạy con.

Giữa làn sóng AI, thứ giết chết con người không phải Chat GPT, DeepSeek,... mà là lối tư duy này

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 22/04/2025 09:00
DeepSeek giống như cần sa, nó có tác dụng giảm đau. Nhưng một khi bạn bị nghiện, nó sẽ chỉ gây tổn hại đến não và khiến bạn hoàn toàn mất khả năng suy nghĩ.

Lời hứa 20 năm của Larry Berman với 'điệp viên hoàn hảo' Phạm Xuân Ẩn

Từ sách - Phim - Trần Thường - VNN - 22/04/2025 08:00
Khi viết về Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn, Giáo sư, nhà sử học Larry Berman đã hứa không sử dụng những thông tin có thể làm tổn thương đến nhiều người. Sau gần 20 năm, lời hứa đó vẫn còn.

Infographic hoạt động văn hóa nghệ thuật du lịch kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước

Giải trí - TTXVN - 21/04/2025 13:00
TP.HCM tổ chức nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.

Facebook cập nhật tính năng mới, nhiều người Việt "bị ảnh hưởng": từ nay thôi khỏi xem lén, hết thời stalk!

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 21/04/2025 12:00
Giờ đây, ngoài bạn bè, bạn có thể thấy cả những người theo dõi và không theo dõi trong danh sách người xem", thông báo của Facebook cho biết.

Rùng mình với robot cơ bắp sinh học co giật như người thật

Thư giãn - Hoàng Vũ - 21/04/2025 11:00
Một video mới vừa được Clone Robotics công bố đã khiến cộng đồng mạng và giới công nghệ rúng động: robot hình người “Protoclone” uốn cong cơ bắp, co giật tay chân và nhún vai như một sinh vật sống thật sự.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 24/04/2025