Gửi bình luận
Hủy
Gửi
Tuần này, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng tiếp tục gửi đến độc giả bài viết số 135 trong loạt bài Đọc giùm bạn trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam.
Trong bài viết này, Giáo sư chia sẻ những thông tin ý nghĩa trong cuốn sách "Hồn nhiên trong thế giới đảo điên".
Tiến sĩ Andy Cope sinh ra ở Derby nước Anh vào năm 1966. Ngoài việc viết sách cho trẻ em, ông còn là một giáo viên, chuyên gia về hạnh phúc. Ông đã dành 10 năm nghiên cứu về Hạnh phúc và sự thăng hoa trong cuộc sống.
Cuốn "Hồn nhiên trong thế giới đảo điên" được Nhà xuất bản tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh và First News phát hành với bản dịch của Hồ Thị Việt Hà.
- Một đời người trung bình dài khoảng 4000 tuần lễ, tương đương với khoảng 28.000 ngày, nhưng có thể trôi qua một cách mù mờ. Có thể cái chết có hơi đáng sợ thật, nhưng chính nỗi sợ rằng chúng ta đã không sống một cuộc đời đủ vui, đủ sôi nổi mới là nguyên nhân khiến chúng ta đau khổ nhất.
- Nếu biết sống thông thái, bạn sẽ thấy mọi thứ xung quanh thật sống động và đa sắc.
- Trí tuệ cảm xúc là khả năng chọn lựa những điều lành mạnh dựa trên việc nhận biết, thấu hiểu và kiểm soát cảm xúc của chính bản thân và của người khác. Trí tuệ cảm xúc tức là thấu hiểu con người, mà cụ thể nhất chính là bản thân bạn.
- Không được ngừng cải thiện bản thân ngay cả khi bạn đã là số một. Nếu bạn suy nghĩ tích cực thì cuộc sống của bạn cũng sẽ trở nên phong phú, muôn màu muôn vẻ. Tuy vậy đôi lúc dù bạn suy nghĩ tích cực thì cuộc sống vẫn xám xịt, cái ổ gà cỡ bự của cuộc sống vẫn đang nằm nhởn nhơ ngoài kia, chờ bạn hụt chân bước vào.
- Bận rộn chính là thủ phạm nội sinh nguy hiểm nhất tiêu diệt hạnh phúc của chúng ta. Ngày nay thứ chúng ta khan hiếm nhất chính là thời gian. Nhưng ta cần nhớ rằng đối nghịch với bận rộn không phải là chậm chạp, mà chính là sự tập trung thuần khiết vào hiện tại, là suy ngẫm, tư lự, và tự hỏi: tất cả những điều đó không thể nào xảy ra khi bạn sống cuồng vội.
 Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (93): Mở lối, nỗ lực hết mình |
- Nếu bạn cảm thấy đời mình thiêu thiếu điều gì thì điều đó chính là bản thân bạn. Đã đến lúc đi tìm lại chính bạn. Ta ghét thay đổi, nhưng thế giới hiện đại ngập tràn sự thay đổi.
- Tất cả chúng ta đều bị tác động bởi chủ nghĩa tiêu dùng, dù chúng ta có nhận ra điều đó hay không. Chúng ta có đủ mọi thứ, nhưng điều đó hoàn toàn không dẫn tới sự hạnh phúc, thịnh vượng. Trong thế giới hiện đại này, khi đã có cách để tăng tài sản của mình lên rồi, chúng ta lại không biết cách ngừng lại.
- Giây phút chúng ta cảm thấy bằng lòng tức là chúng ta đã có đủ. Chúng ta cần chuyển từ biết đâu là điểm bắt đầu sang biết đâu là lúc kết thúc.
- Cảm xúc tuy diễn ra trong lòng chúng ta nhưng chúng vẫn biểu lộ ra bên ngoài. Đó là cách tự nhiên giúp chúng ta tồn tại. Và mọi cảm xúc, ngay cả những cảm xúc tiêu cực, đều có một ý nghĩa tích cực nằm sau đó.
- Sợ hãi là một cảm xúc hữu ích vì nó giúp chúng ta tránh khỏi những việc làm ngu ngốc.
- Nếu bạn mỉm cười và có thái độ vui tươi, những người tiếp xúc trực tiếp với bạn cũng sẽ cảm thấy vui lây và phấn khích thêm tinh thần. Nếu tất cả đồng nghiệp của bạn đều hiểu được điều này, các bạn sẽ cùng lan tỏa cho nhau một tâm trạng vui vẻ, phấn khích khi làm việc và tạo nên một cơn sóng tích cực trong văn phòng.
- Hầu hết mọi người đều tin tưởng rằng tương lai nhất định sẽ tươi đẹp hơn hiện tại và quá khứ. Và chúng ta cứ thế tiếp tục nhìn về phía trước thông qua một lăng kính tương lai ngọt ngào, bởi lăng kính đó bảo vệ và truyền cảm hứng cho ta, đưa ta nhích dần về phía trước.
- Trong kho chứa của bạn, những ký ức vui tươi và hạnh phúc được xếp sâu bên trong, phủ đầy bụi, trong khi những ký ức tiêu cực và sợ hãi thường được đặt ngay cửa ra vào để dễ dàng truy cập. Sự tiêu cực này mạnh mẽ đến nỗi dường như nó luôn chiếm lĩnh khuynh hướng suy nghĩ của chúng ta.
- Nghiên cứu khoa học cho thấy khi nguồn gốc cơn giận của bạn đã được loại bỏ bạn sẽ trở lại trạng thái bình thường sau 20 phút. Do đó, đây là lời khuyên cho bạn, thay vì đếm tới 10, hãy đếm tới 1200!
- Gardner khẳng định có ít nhất 7 loại hình trí tuệ khác nhau và trong đó chỉ có 2 loại là mang tính học thuật, bao gồm ngôn ngữ và toán học. Ngoài ra còn có trí tuệ về không gian (ở nghệ sĩ, kiến trúc sư), về vận động (ở các vận động viên), về âm nhạc (ở Mozart chứ không phải các nghệ sĩ hip-hop) và một vài trí tuệ cá nhân - trí tuệ trong mối liên hệ giữa người với người.
- Trí tuệ cảm xúc ngoại tâm là khả năng nhận biết và phản ứng đúng mực đối với những tâm trạng, tính khí, động cơ và khát khao của người khác. Trí tuệ cảm xúc nội tâm là khả năng khám phá những cảm xúc bên trong bạn và khả năng phân biệt những cảm xúc đó, từ đó có thể kiểm soát hành vi bản thân.
 Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (81): Tư duy tích cực |
- Daniel Goleman đề ra 5 phạm vi có liên quan đến khái niệm EQ (Emotional Intelligence - trí tuệ cảm xúc) như sau: 1) Nhận thức cảm xúc bản thân; 2) Kiểm soát cảm xúc bản thân; 3) Khích lệ bản thân; 4) Nhận biết và thấu hiểu cảm xúc của người khác; 5) Kiểm soát các mối quan hệ.
- Tự nhận thức là khi bạn lùi lại một bước, để nhìn rõ những gì mình đang trải qua, thay vì bị lạc lối giữa chúng. Cảm xúc tạo ra chuyển động và tất cả mọi cảm xúc đều mang bên trong nó một ý định tốt đẹp.
- Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc thú vị. Hạnh phúc sẽ giúp mở ra cho tâm trí của bạn nhiều khả năng khác nhau, cũng như những giải pháp sáng tạo để tiến về phía trước. Hạnh phúc là điều tiên quyết mà chúng ta mong muốn con cháu mình có được.
- Rất nhiều bằng chứng cho thấy hạnh phúc giúp tăng cường sức khỏe và tuổi thọ của con người. Những người cảm thấy tích cực trong cuộc sống sẽ có tâm lý phát triển cũng như trở nên lạc quan hơn, sôi nổi hơn, cởi mở hơn, dễ chấp nhận hơn và sống có mục đích hơn.
Thêm vào đó, hạnh phúc còn giúp tạo ra các mối quan hệ xã hội, hạnh phúc có tính lây lan và tăng thêm năng lượng cho chúng ta.
Hạnh phúc giúp giảm đi ốm đau, bệnh tật nhờ huyết áp thấp hơn, ít đau đớn hơn, nguy cơ béo phì và đột quỵ thấp hơn, và người hạnh phúc thường ngủ ngon hơn.
- Cuộc sống này vốn dĩ rất dài, đầy gian khổ và mệt mỏi. Do đó chúng ta phải lấp đầy nó bằng sự nhiệt huyết, yêu thương, lòng trắc ẩn và hạnh phúc.
- Chúng ta có thể chọn cách sống tích cực, nhưng hạnh phúc là thứ bạn phải mở lòng ra với nó. Khả năng bỏ qua chút hạnh phúc trước mắt để sau đó có được hạnh phúc khác to lớn hơn, là một trong những điều cốt lõi để đạt được hạnh phúc lâu dài.
- Hạnh phúc không phải là thứ bạn có thể giành được mà là cái bạn tự cảm nhận. Bản thân hạnh phúc không phải là một thành quả đạt được, mà là hiệu quả đi kèm của những trải nghiệm trong cuộc sống.
Hầu hết chúng ta nghĩ rằng mình đang đi tìm hạnh phúc, nhưng thực chất chỉ là đang đi tìm kiếm những niềm vui trong cuộc sống.
- Những giây phút thư giãn, ấm áp bên bạn bè, người thân, cùng tách trà, miếng bánh hay ly bia mới chính là nguồn dinh dưỡng cho tâm hồn.
- Hạnh phúc không đến từ thành công, nó là cội nguồn của thành công.
- Bạn không thể kiểm soát được suy nghĩ và cảm xúc của người khác, nhưng bạn hoàn toàn có thể làm chủ được sự cân bằng của bản thân. Quan trọng là bạn có khả năng vui sống trong khi chấp nhận những khoảng thời gian tệ hại không tránh khỏi.
- Chánh niệm là một trong những bí quyết để sống hạnh phúc. Chúng ta bị chi phối quá nhiều thứ đi kèm như vật chất, thói quen, con người, suy nghĩ, lối mòn… Bản chất con người khi sinh ra đã là một điều tuyệt diệu, nhưng chúng ta đều lãng quên điều đó đi. Bạn phải học cách sống một cuộc sống giúp bạn luôn nhớ rằng bản thân là một điều tuyệt diệu.
- Chánh niệm là luôn ghi nhớ rằng chỉ tồn tại không chưa đủ, cái bạn thật sự cần là tỉnh thức. Giây phút hiện tại mới là cái đáng giá, quá khứ thì đã qua đi còn tương lai thì chưa tới, do vậy tất cả những gì bạn có chính là hiện tại.
- Thế giới chỉ có đến 7% dân số được học đại học, 25% dân số nghèo đói. Nếu biết luyện tập thái độ biết ơn một cách có ý thức, bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn. Khi đó bạn sẽ biết trân trọng cái mình có và sống trọn vẹn với giây phút hiện tại.
Khi mọi thứ dường như trở nên tệ hại nhất thì bạn vẫn nên nhớ đến những điều tốt lành, chân thành và tươi đẹp.
- Cội nguồn hạnh phúc của một công ty nằm ở ba yếu tố cơ bản là trao quyền, cống hiến và sáng tạo.
- Hàng ngàn người đang sống trong tuyệt vọng vì phải làm việc cật lực hàng giờ với một công việc mà họ căm ghét chỉ để mua sắm những thứ họ không cần và tạo ấn tượng với những người họ không thích.
Các công ty cần thay vì tạo ra một môi trường làm việc vui tươi nhưng vắt kiệt sức lao động của nhân viên, thì hãy tạo ra một môi trường sôi nổi đúng nghĩa của nó.
- Theo J.P.Jones, những người hạnh phúc có năng suất làm việc cao hơn 47%, có năng lượng nhiều hơn 180%, cống hiến cho công việc nhiều hơn 108%, có động cơ làm việc tốt hơn 50% và có niềm tin ở bản thân cao hơn 25%.
- Lãnh đạo nghĩa là làm cho nhân viên đạt được thành tích vượt xa nhiệm vụ công việc của họ. Những nhà lãnh đạo tài ba sẽ truyền cảm hứng lay động nhân viên tiến lên phía trước, sự tài ba của họ xuất phát từ trí tuệ cảm xúc.
- Bạn sẽ nhận ra mình đang thăng hoa trong công việc khi thời gian qua đi như chớp, còn bản thân bạn thì say mê cống hiến tất cả những thế mạnh của mình để giải quyết vấn đề, và thay vì cảm thấy kiệt sức, bạn sẽ cảm thấy mình sống động hơn bao giờ hết.
- Nguyên tắc phổ thông nhất dành cho các bậc cha mẹ là con cái sẽ chẳng bao giờ làm điều bạn bảo, nhưng chúng sẽ làm những gì bạn làm.
- Không khí ấm áp và gắn bó trong gia đình không chỉ là một điều tốt đẹp nên có, mà còn chính là yếu tố cốt lõi trong mối quan hệ gia đình.
 Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (78) - Tư duy khác biệt để thành công |
- Mười nguyên tắc vàng dành cho các bậc phụ huynh:
* Hãy chú ý đến những điều tốt đẹp nhỏ nhất mà con bạn đạt được và khuyến khích con với thái độ nghiêm túc.
* Hãy dành cho mình giây phút hạnh phúc khi được ngắm con yêu say ngủ.
* Hãy làm cho con cái tự hào và mình cũng tự hào bằng cách khen ngợi tích cực.
* Khen con trẻ vì chúng đã nỗ lực chứ không phải vì chúng có tài năng.
* Đừng bao giờ trả công khi con bạn làm việc nhà hay đạt kết quả thi tốt.
* Dạy trẻ tiết kiệm chi phí trong nhà
* Khi gặp gỡ bất kỳ ai, hãy gửi đến họ một thông điệp ngầm: Chúc bạn mọi sự tốt đẹp.
* Hãy giữ cái ôm hôn xã giao trong 7 giây chứ không phải 2 giây như thông thường.
* Hãy trò chuyện nhiều hơn với con cái của mình.
- Có rất nhiều thứ trong cuộc sống mà chúng ta không toàn quyền kiểm soát, nhưng suy nghĩ chắc chắn không nằm trong danh sách đó.
- Bạn không nên tự hỏi mình muốn đạt được những gì, mà thay vào đó, hãy tự hỏi mình sẽ phải trả giá những gì để đạt được điều đó.
- Chính những điều bạn để tâm đến đã tạo nên thực tế cuộc sống của bạn. Bạn chính là người tạo ra cuộc sống của mình chứ không phải ai khác. Đa số các lựa chọn của bạn được diễn ra một cách tự động, dưới sự kiểm soát của ý thức.
- Hạnh phúc của bạn được quyết định bởi những gì mà bạn chú tâm đến. Chúng ta ít hay nhiều đều có lần để cho người khác khiến mình hạnh phúc hay giận dữ. Bộ não không ngừng tìm kiếm, lục lọi thông tin để lưu vào bộ nhớ và nhận thức, từ đó tạo ra hình ảnh về thế giới bên ngoài.
- Trở ngại lớn nhất của sự khám phá không phải là sự vô tư mà chính là ảo tưởng cho rằng mình đã hiểu biết.
- Khi hiểu rằng cảm xúc thật ra chỉ là một suy nghĩ, bạn sẽ dễ dàng bỏ qua suy nghĩ hiện tại để nắm bắt những suy nghĩ khác khiến bạn vui hơn. Ví dụ trời mưa khiến bạn không vui, nhưng nếu nghĩ mưa là tốt cho vườn rau của mình thì lại làm bạn vui hơn.
- Bản thân mình chỉ cách hạnh phúc có một suy nghĩ thôi, nhưng sự giận dữ, ghen tỵ cũng chỉ cách bạn có một suy nghĩ mà thôi. Quá khứ và tương lai thật ra chỉ tồn tại trong giây phút suy nghĩ này của hiện tại mà thôi.
- Thất bại lớn nhất của bạn không phải là không biết phải làm gì, mà là ở chỗ dẫu biết chính xác phải làm gì nhưng bạn vẫn không hề động đậy.
- Nếu chỉ chờ đợi ai đó khơi gợi cho mình niềm cảm hứng, bạn sẽ phải chờ đợi mỏi mòn cho đến chết.
- Suy nghĩ luôn luôn chảy trong đầu chúng ta và bạn hoàn toàn có quyền chọn lấy cái mình ưa thích để lưu tâm đến.
- Nhận thức chính là điểm cuối cùng của dòng chảy suy nghĩ, dòng chảy của chính bạn. Và nếu còn càng nhiều những ý nghĩ tích cực chảy trôi trên đó, thì bạn càng thảnh thơi trong việc chọn cho riêng mình những ý nghĩ lành mạnh.
- Không ai có thể lội ngược dòng thời gian để làm lại một khởi đầu mới, nhưng ai cũng có thể bắt đầu ngay bây giờ để tạo một kết thúc mới.
- Những trải nghiệm thời thơ ấu có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tác động đến cuộc đời của trẻ sau này, khi trưởng thành.
- Các gen của bạn không hề mang tính cố định như bạn nghĩ. Chúng ta hầu như hoàn toàn có thể cải thiện chúng để có được một cuộc sống tốt đẹp hơn. Và nếu cuộc sống của bạn tốt đẹp lên thì thế hệ sau của bạn cũng sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Một khi đã kết nối được với chính bạn, với phần tốt nhất trong bạn, thì cảm xúc sẽ đến dễ dàng hơn, bởi giờ đây, cái bạn thật sự cần là chính bạn. Nếu không được cắm điện, một cái bóng đèn tự thân nó chỉ là vật vô dụng. Tương tự, bạn cần được kết nối với một nguồn năng lượng và nguồn năng lượng đó chính là bạn. Bạn sẽ tỏa sáng mãnh liệt nhất khi bạn chính là hình ảnh tốt đẹp nhất của bản thân. Bất kể độ tuổi của bạn hiện nay là bao nhiêu: Dậy đi, dậy đi! Vươn mình và tỏa sáng!
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng
