Đường vào thiền - Yêu là cho đi, điều gì bạn nhận được đều là phúc lành
Trên thế gian chỉ có hai kiểu người: những người đau khổ vì tình dục và những người biến năng lượng tình dục thành tình yêu.
When Life Gives You Tangerines (Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt) không chỉ là một bộ phim mà còn là một lát cắt đầy hoài niệm về đảo Jeju những năm 1950. Kể từ khi ra mắt trên Netflix vào 07/03, bộ phim nhanh chóng trở thành hiện tượng toàn cầu, nhận được sự tán dương từ cả khán giả lẫn giới phê bình nhờ kịch bản tinh tế, diễn xuất đầy cảm xúc của IU và Park Bo-gum. Nhiều câu thoại sâu cay trong phim đã khắc họa trọn vẹn những xúc cảm tinh tế về tình yêu, sự mất mát và khát vọng tự do, chạm đến trái tim của khán giả. Chính vì thế, không ít trích đoạn đầy ý nghĩa đã nhanh chóng lan tỏa trên mạng xã hội, trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi và được chia sẻ rộng rãi như những tuyên ngôn trong cuộc đời.
Câu thoại này khắc họa rõ nét nhất tình yêu của Ae Soon dành cho Gwan Sik - như một tuyên ngôn khẳng định rằng cô không bị lay động bởi giàu nghèo, danh vọng hay tiền tài. Điều duy nhất giữ cô lại chính là sự chân thành và tình cảm thực sự. Đây cũng là một thông điệp giàu sức nặng về tình yêu của những người phụ nữ thời đại ấy - họ có thể chịu đựng gian khổ, nhưng điều quan trọng nhất mà họ cần ở một người đàn ông không phải là sự giàu có, mà là sự chân thành và kiên định.
Câu thoại này của Gwan Sik không chỉ đơn thuần là một lời nói, mà còn là kim chỉ nam cho cả cuộc đời anh - một người đàn ông gánh trên vai trách nhiệm của gia đình, chấp nhận hy sinh để bảo vệ những người thân yêu. Anh hiểu rằng chỉ cần bản thân lơ là, cả gia đình sẽ rơi vào cảnh thiếu thốn. Điều này phản ánh thực tế khắc nghiệt mà anh phải đối mặt từ khi còn nhỏ - một người trụ cột không có quyền buông thả hay yếu mềm. Cùng với đó thể hiện ý chí mạnh mẽ của Gwan Sik: chỉ cần còn sức lao động, anh sẽ không để gia đình phải chịu cảnh đói nghèo. Câu nói này cũng cho thấy cách anh biến những bất công thành động lực để vươn lên - thay vì oán trách số phận, anh chọn cách chiến đấu từng ngày để đổi lấy sự ổn định cho những người mình yêu thương.
Hình ảnh người mẹ của Ae Soon gần như chiếm trọn màn ảnh trong tập đầu tiên, trở thành biểu tượng đầy xúc động về sự hy sinh và nghị lực. Là một Haenyeo dạn dày sương gió, bà không chỉ là trụ cột của gia đình mà còn là hiện thân của những người phụ nữ kiên cường trên đảo Jeju - những người dấn thân xuống lòng biển sâu để đổi lấy từng đồng nuôi con khôn lớn. Đôi vai trần của bà gánh cả cơm áo, cả tương lai của Ae Soon, và cũng chính đôi vai ấy đã in hằn biết bao nhọc nhằn, bao nỗi đau không thể nói thành lời.
Dù chỉ được sống bên mẹ một năm trước khi mất đi người thân yêu nhất đời mình, Ae Soon vẫn khắc ghi từng khoảnh khắc, từng lời dạy dỗ của mẹ. Tình mẫu tử trong When Life Gives You Tangerines không cần những lời lẽ lớn lao, chỉ đơn giản là bóng dáng một người phụ nữ lặn ngụp giữa đại dương để mang đến cho con một cuộc đời tươi sáng hơn. Để rồi khi thời gian trôi qua, tình yêu ấy vẫn vẹn nguyên, như cách mà thượng đế đã ban mẹ xuống trần gian, để che chở và nâng đỡ những đứa con của mình, dù ngắn ngủi nhưng vĩnh cửu.
Tất cả chúng ta đều là lần đầu. Lần đầu làm mẹ, lần đầu làm dâu, lần đầu làm người trưởng thành – và tất cả điều này đều đến với Ae Soon cùng lúc, không có thời gian để chuẩn bị, không có ai dẫn lối. Câu nói của Ae Soon nghe qua có vẻ là một lời than thở đơn thuần, nhưng thực chất lại chất chứa cả một nỗi niềm chênh vênh, mệt mỏi của một người phụ nữ trẻ lần đầu bước vào những vai trò quan trọng trong đời.
Khát khao “già đi thật nhanh” của Ae Soon không phải là mong ước vượt qua tuổi trẻ, mà là ước mong có thể sớm đến giai đoạn của sự vững vàng, của một người đã trải qua đủ đau thương để không còn loay hoay trong những trách nhiệm quá lớn. Đó là nỗi niềm chung của những người lần đầu làm mẹ, lần đầu bước vào cuộc sống gia đình – một sự trưởng thành đầy chông chênh mà ai cũng phải đối mặt, nhưng không phải ai cũng có thể nói thành lời.
Câu thoại ấy như một nhát dao cứa vào lòng người xem - sự mất mát, nỗi đau không thể gọi tên, và sự câm lặng của một người cha trước bi kịch lớn nhất đời mình. Khi Park Bo Gum cúi đầu, đôi tay run rẩy viết đến con số “3 tuổi”, khoảnh khắc ấy như đóng băng cả không gian. Không phải tiếng gào khóc, không phải những giọt nước mắt tuôn trào ngay lập tức, mà chính sự nghẹn ngào, bàn tay gầy guộc chạm nhẹ lên tên con mình rồi đổ gục xuống bàn mới là điều khiến người ta ám ảnh.
Nỗi đau mất đi một người thân yêu không bao giờ biến mất, nó chỉ lắng lại, trở thành một phần của cuộc sống, như một vết sẹo không bao giờ lành. Người cha ấy không thật sự bước tiếp, chỉ là mỗi ngày trôi qua, anh học cách tồn tại với sự trống vắng ấy. Và dù thế nào đi nữa, cuộc đời vẫn cứ lặng lẽ trôi, không chờ đợi một ai…
Không có nỗi đau nào lớn hơn việc một người mẹ phải tiễn biệt đứa con mình mang nặng đẻ đau, và với Ae Soon, sự mất mát này còn tàn nhẫn hơn gấp bội khi chính biển cả đã cướp đi tất cả những người thân yêu nhất trong đời cô. Nỗi đau ấy không chỉ là mất mát mà còn là sự tự trách và dằn vặt. Nếu hôm đó cô không vội vã rời đi, nếu cô giao con cho người hàng xóm một cách cẩn thận hơn, nếu cô chỉ ôm con thêm một chút, có lẽ Dong Myeong đã không rời xa cô mãi mãi. Nhưng cuộc đời không có chữ "nếu", chỉ còn lại một người mẹ với trái tim rỉ máu, gào khóc giữa gió bão Jeju, để rồi suốt phần đời còn lại, cô mang theo nỗi ân hận chẳng bao giờ nguôi.
Ae Sun và Gwan Sik đã trải qua những thời khắc đen tối nhất của cuộc đời - từ cảnh thất nghiệp chật vật, đến nỗi đau tận cùng khi mất đi đứa con nhỏ. Nhưng giữa những mất mát tưởng chừng không thể gượng dậy, họ vẫn có thể bước tiếp nhờ vòng tay đùm bọc của những con người trên đảo.
Tình làng nghĩa xóm không chỉ được thể hiện qua những lời an ủi, mà còn qua những hành động nhỏ nhưng đầy ấm áp: ông bà chủ tiệm tạp hóa tuy miệng lưỡi sắc bén nhưng vẫn lẳng lặng đổ gạo vào chum mỗi ngày để Ae Sun không đói; những người cô trong làng mang đồ ăn đến lấp đầy căn bếp lạnh lẽo; hay khi cả ngôi làng cùng nhau san sẻ bữa cơm cho Geum Myeong và Eun Myeong trong những ngày cha mẹ chúng chìm trong nỗi đau mất con.
Giữa những thử thách khắc nghiệt của cuộc đời, đôi khi điều giữ một người không gục ngã không phải là ý chí mạnh mẽ, mà chính là sự nâng đỡ thầm lặng từ những con người xung quanh.
Suốt 7 năm, Geum Myeong đã dành trọn trái tim cho mối quan hệ này, kiên nhẫn chịu đựng sự dè bỉu và lạnh nhạt từ gia đình người yêu. Nhưng tình yêu, dù sâu đậm đến đâu, cũng không thể tồn tại nếu chỉ có một người cố gắng. Cô không chọn rời đi vì hết yêu, mà vì đã đủ tổn thương, đủ dũng cảm để đặt bản thân lên trên một mối quan hệ không có tương lai.
Yêu một người nhưng không được gia đình họ công nhận là một thử thách khắc nghiệt. Nó không chỉ là sự tổn thương trước những ánh mắt xa lạ mà còn là cảm giác lạc lõng ngay trong tình yêu của chính mình. Đến cuối cùng, Geum Myeong nhận ra rằng: yêu một ai đó không có nghĩa là đánh mất chính mình. Cô ra đi không phải vì buông bỏ tình yêu, mà là để giữ lấy lòng tự trọng và sự bình yên cho bản thân.
Câu nói của Geum Myeong như một lát cắt chân thực về khoảng cách giữa hai thế hệ - nơi cha mẹ và con cái luôn yêu thương nhau nhưng lại không ngừng làm tổn thương nhau bởi những kỳ vọng và hiểu lầm.
Cha mẹ dành cả cuộc đời để hy sinh cho con, nhưng những gì đọng lại trong tâm trí họ thường không phải là những gì họ đã làm đúng, mà là những lần họ cảm thấy chưa đủ tốt, chưa thể bảo vệ con khỏi tổn thương. Họ trăn trở về những lần đánh mắng, những phút giây bận rộn không thể lắng nghe con, hay những quyết định nghiêm khắc với mong muốn tốt nhất cho con mà không biết rằng chính điều đó lại tạo ra những vết thương trong lòng con trẻ.
Ngược lại, con cái thường ghi nhớ những lần mình bị cha mẹ trách phạt, những khoảnh khắc bị bỏ rơi hay cảm giác không được thấu hiểu. Trong mắt một đứa trẻ, tình yêu của cha mẹ đôi khi bị lu mờ bởi những mong muốn chưa được đáp ứng, những kỳ vọng vô tình trở thành áp lực. Chúng không thấy được những đêm cha mẹ mất ngủ vì lo lắng, những lần họ chọn hy sinh ước mơ cá nhân để lo cho gia đình, hay cả những giây phút họ giấu nước mắt sau nụ cười để con yên lòng.
Cha mẹ là những người đầu tiên dìu dắt ta, là mái nhà che chở những năm tháng thơ ấu. Nhưng rồi, theo thời gian, họ già đi, và một ngày nào đó, họ sẽ rời xa ta mãi mãi. Không ai có thể đi cùng ta suốt đời, và dù muốn hay không, mỗi người đều phải học cách bước tiếp khi không còn bàn tay cha mẹ nâng đỡ.
Nhưng nỗi cô độc ấy không đồng nghĩa với mất mát tuyệt đối. Nó là một phần của quy luật tự nhiên - nơi con cái tiếp nối cuộc sống, mang theo những yêu thương, bài học và giá trị mà cha mẹ đã truyền lại. Sự ra đi của cha mẹ không phải là dấu chấm hết, mà là sự chuyển giao, là lúc ta tự đứng vững trên đôi chân mình, tiếp tục hành trình với tất cả những gì họ đã để lại trong tim ta.
Trưởng thành, suy cho cùng là quá trình học cách chấp nhận mất mát, nhưng không để mất mát ấy nhấn chìm mình. Đó là cách chúng ta sống tiếp, như một cách để giữ cha mẹ mãi trong tâm hồn.
“Cứ sống, rồi sẽ sống”.
