Hạt giống tâm hồn 8 - Quyển sách và giỏ đựng than
Tại một trang trại nhỏ ở miền núi xa xôi thuộc miền Đông bang Kentucky, có hai ông cháu sống cùng nhau. Mỗi sáng, người ông thường dậy rất sớm để đọc sách.
Được chào bán trong phiên đấu giá mùa thu của sàn đấu giá Sotheby’s Hong Kong, ngay lập tức Lá thư (của Tô Ngọc Vân) và Hai cô gái (Trần Văn Cẩn) trở thành tâm điểm của dư luận.
Bức tranh Lá thư của danh họa Tô Ngọc Vân được Sotheby’s định giá từ 101.000 – 191.000 USD. Trong khi đó, bức tranh lụa Hai cô gái của danh họa Trần Văn Cẩn được định giá 7.600 – 11.000 USD. Dự kiến giá bán ra của hai bức này sẽ còn tăng cao bởi vài năm gần đây, tranh của họa sĩ Việt Nam thuộc thế hệ Trường Mỹ thuật Đông Dương đang dần vượt mốc 1 triệu USD. Tuy nhiên, mới đây, sau khi bị giới họa sĩ Việt Nam nghi ngờ việc bán tranh giả của 2 danh họa Trần Văn Cẩn và Tô Ngọc Vân, nhà đấu giá này đã rút hai bức tranh khỏi danh sách đấu giá. Bên cạnh đó, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khẳng định họ mới là đơn vị đang giữ hai bức tranh này.
Ông Nguyễn Anh Minh – Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết bảo tàng có đầy đủ bằng chứng, hồ sơ pháp lý để chứng minh nguồn gốc của Lá thư và Hai cô gái. Cả hai bức được mua từ những năm 1960 và từ trước đến nay vẫn nằm trong bộ sưu tập của bảo tàng.
Cả hai bức tranh được đấu giá tại sàn Sotheby’s đều có vấn đề về giải phẫu học. Dù tay nghề của hai người chép tranh có trình độ khác nhau nhưng nhìn chung chất lượng của tranh vẫn rất tệ. Dáng người của nhân vật thô cứng, không có hồn cốt và sự nền nã thường thấy trong các tác phẩm của Tô Ngọc Vân và Trần Văn Cẩn.
Hai bức tranh Lá thư, Hai cô gái chỉ là số ít trong những vụ việc công chúng phát hiện nhà đấu giá quốc tế bán tranh giả. Những nghi vấn tranh giả vẫn tiếp tục ảnh huởng đến cái nhìn về thị trường nghệ thuật Việt Nam.
Ít năm trước, vài bức tranh của họa sĩ Lê Phổ đã dần cán mốc 1 triệu USD trên sàn đấu giá quốc tế mặc cho những nghi vấn xoay quanh nguồn gốc tranh bởi những chi tiết về mặt giải phẫu lẫn bố cục, màu sắc không thể hiện đúng tài năng của danh họa.
Trong 60 bức tranh Việt Nam tham dự phiên đấu giá mùa thu vào tháng 10 tới đây của Sotheby’s Hong Kong đã có 3 bức bị dư luận nghi ngờ. Nhà đấu giá quyết định rút xuống 2 tác phẩm trong khi bức Dân quê Việt (nhà đấu giá ghi tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Sáng) bị đánh giá là một bản sao chép “tệ hại” đang được giữ nguyên.
Một số họa sĩ cho rằng những bức tranh giả có chất lương kém thế này lưu hành trên thị trường sẽ khiến nhà sưu tập thế giới đánh giá sai lệch tài năng của danh họa.
Đan Thùy
