Nhớ mãi Nguyễn Trọng Tạo và ‘Làng quan họ’

08/01/2019 09:46
Nhớ mãi Nguyễn Trọng Tạo và ‘Làng quan họ’

Ngày 7.1.2019, nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo, tác giả của bài hát “Làng quan họ quê tôi”, "Khúc hát sông quê" đã ra đi, nhưng những bài ca ông viết chắc chắn sẽ còn ở lại mãi.

Nguyễn Trọng Tạo (1947-2019) nhà thơ, nhạc sĩ, nhà báo, họa sĩ vẽ bìa sách, nguyên Trưởng ban biên tập báo Văn Nghệ, vừa qua đời tại bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) ở tuổi 72. Sự ra đi của ông khiến cho nhiều ngươi bùi ngùi thương tiếc.

Suốt cả sự nghiệp hoạt động văn học nghệ thuật của mình, ông đã để lại hàng trăm tác phẩm có giá trị. Tháng 12.2017 ông phải dừng sáng tác một thời gian ngắn do tại biến mạch máu não. Thế nhưng sau khi phục hồi, ông lại tiếp tục hoạt động văn học nghệ thuật. Tháng 8.2018, những người bạn và gia đình đã tổ chức cho ông đêm nhạc với đề Khúc hát sông quê nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 71 tại quê nhà Nghệ An.

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo chụp tháng 7.2018 - Ảnh: HBN

Những ngày tháng cuối đời, bệnh nan y hành hạ nhưng ông vẫn miệt mài viết, sáng tác âm nhạc cho đến khi không còn viết được nữa…Sau khi ông qua đời, nhiều người đã không khỏi ngậm ngùi khi vào trang Facebook cá nhân của ông để đọc lại dòng trạng thái cuối cùng ông viết về cuộc hội ngộ của mình với nhạc sĩ sĩ Văn Cao - một tài danh của âm nhạc Việt Nam.

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo thời trẻ và nhạc sĩ Văn Cao - Ảnh: TL của NS Nguyễn Trọng Tạo

Nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo sinh ngày 25.8.1947 trong một gia đình nho học ở làng Trường Khê (nay là Diễn Họa), huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Năm 1969, ông tham gia quân đội, thuộc Đoàn 22, Quân khu 4, rồi làm Đội trưởng Đội Tuyên truyền văn hóa Đoàn 22B, Trưởng đoàn Văn công xung kích Sư đoàn 341B.

Tên tuổi của nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo gắn liền với những tập thơ, trường ca Đồng dao cho người lớn, Nương thân, Thế giới không còn trăng, Con đường của những vì sao (Trường ca Đồng Lộc), và những bài hát mang đậm chất quan họ như Khúc hát sông quê, Đôi mắt đò ngang ...

Nói về thành tựu âm nhạc của Nguyễn Trọng Tạo không thể không nhắc đến ca khúc Làng quan họ quê tôi (phổ thơ Nguyễn Phan Hách) là một ca khúc mộc mạc, chân chất mang đậm hồn dân tộc vừa chan chứa tự tình như chính con người của nhạc sĩ. Điều đặc biệt đó không phải là quê nhà của Nguyễn Trọng Tạo nhưng ông luôn nói rằng đó "Làng quan họ của tôi", dù trước khi sáng tác ông cũng chưa từng đến vùng quê này.

Hơn 40 năm trôi, bài hát Làng Quan Họ quê tôi đã đi vào trái tim của hàng triệu nigười yêu nhạc Việt Nam. Về âm nhạc tính, Làng quan họ quê tôi đậm chất trữ tình kết hợp với phần lời đầy chất thơ tương tự các bài dân ca quan họ truyền thống. Cấu trúc của bài hát cũng rất gần gũi với lối diễn xướng dân gian ở bài dân ca quan họ "Nhất quế nhị lan". Đó là sự kết hợp giữa âm nhạc dân gian, âm nhạc hiện đại một cách tài tình của nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo. Bài hát trở nên gần gũi với người nghe theo phong cách mới nhưng vẫn không mất đi vẻ đẹp cổ điển vốn có của dân ca quan họ.

"Thơ của Nguyễn Trọng Tạo là thơ của những cái chớp mắt... Cảm hứng nhân văn của Nguyễn Trọng Tạo không hề dễ dãi, và, lấp lánh vô tận như những cái chớp mắt..." - Hoàng Ngọc Hiến

"Làng quan họ quê tôi, tháng giêng mùa hát hội. Những đêm trăng hát gọi, con sông Cầu làm bao xanh. Ngang lưng làng quan họ xanh xanh. Làng quan họ quê tôi, những chiều bao thương nhớ. Tiếng ca đầu ngọn gió, nón quai thao , người ơi .Nón quai thao nói gì người ơi.”

Nghe ca từ và giai điệu như thế, nhiều người cứ nghĩ nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo là người Bắc Ninh, thế nhưng kỳ thực Nguyễn Trọng Tạo sinh ra ở một làng quê bên dòng sông Bùng thuộc huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.

Tuổi thơ của ông đội nắng dong trâu trên những cánh đồng ven đê ngạt ngào hương lúa hương ngô. Tuổi thơ đã tắm mình trong những điệu dân ca ví dặm. Và khi trưởng thành trong chiến tranh khói lửa, Nguyễn Trọng Tạo đã trở thành người con của mọi làng yêu dấu.

Sinh thời nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo chia sẻ: "Tôi không phải người làng quan họ, cũng chưa đến xứ quan họ lần nào mà lại nhận vơ "Làng quan họ quê tôi”? Vâng, đúng vậy, tôi đã coi Làng quan họ như chính làng mình và đã viết ra bài hát ấy 16 năm trước khi đặt chân lên đất Bắc Ninh. Sự thực là nếu không quen nhà thơ Nguyễn Phan Hách, thì tôi chẳng bao giờ sáng tác ra bài hát Làng quan họ quê tôi”.

Làng Quan họ quê tôi được nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo phổ nhạc vào năm 1978 sau cuộc gặp gỡ với nhà thơ Nguyễn Phan Hách tại Hà Nội, nhà thơ đưa cho ông bài thơ và nhờ ông phổ nhạc.

Một thời gian ngắn sau đó, Nguyễn Trọng Tạo tình cờ đi ngang qua cái giếng xây bằng gạch ở làng Khương Hạ (Hà Nội). Lúc đó từ cái loa làng phát ra những điệu hát quan họ. Những giai điệu của bài hát bắt đầu hình thành. Bản nháp đầu tiên và tiếp đó bài hát hoàn chỉnh ra đời tại đây. Đó la buổi chiều đầu tháng 9.1978.

Người đầu tiên hát “Làng quan họ quê tôi” của nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo là ca sĩ Kim Phúc trong một buổi giao lưu giữa các nhà thơ quân đội và trường Âm nhạc Việt Nam. Bài hát đã được hoan nghênh nhiệt liệt, khiến cho nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo bất ngờ.

Đến tháng 6.1979, bài hát mới được thu thanh lần đầu. Ca sĩ Tuyết Thanh được chọn để lĩnh xướng cùng tốp nữ. Tuy nhiên sau đó vì nhiều lý do nên phần thu thanh này không được thực hiện. Sau đó phần thu thanh được ca sĩ Thanh Hoa (hát cùng tốp nữ) và được phát sóng trên đài Tiếng nói Việt Nam vào tháng 6.1979.

Bản thảo viết tại làng Khương Hạ (Hà Nội) tháng 9.1978 - Ảnh: Tư liêu

Sau khi lên sóng, Làng quan họ quê tôi của nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo đã trở thành bài hát quen thuộc của người yêu nhạc Việt Nam.

Bài hát cũng được dàn nhạc giao hưởng Lepzich trình diễn trong tuần văn hóa Việt Nam tại Đức, được hãng JVC đưa vào chương trinh karaoke của Nhật. Bài hát này được nhiều ca sĩ thu thanh, thu hình, sản xuất đĩa nhạc. Gần đây nhất là Anh Thơ, Trọng Tấn, Trung Anh… Nhiều biên đạo múa cũng lấy nhạc Làng quan họ quê tôi dàn dựng múa.

Nghe bài hát Làng quan họ quê tôi:

Hơn 40 năm đã trôi qua, ca khúc Làng quan họ quê tôi đã được khán thính giả nhiều thế hệ đón nhận, và là một ca khúc tiêu biểu trong đời sáng tác của nhà thơ-nhạc sĩ tài hoa xứ Nghệ- Nguyễn Trọng Tạo.

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo đã đi xa, nhưng tác phẩm của ông vẫn còn ở lại, những vần thơ ông viết trong khói lửa chiến trường hay trong thời bình vẫn canh cánh trên trang giấy, “Khúc hát sông quê”,“Làng quan họ” của ông vang vọng mãi lời ca:“Tiễn đưa anh đi em hát bài quan họ/ Xin gửi cả ánh trăng quê mình trong lời hát tiễn anh lên đường”.

Tiểu Vũ


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Hoa hậu Thùy Tiên làm nhân tượng trên phố đi bộ, bị khán giả chọc ghẹo, đụng chạm

Khi thực hiện thử thách hóa nhân tượng cùng rapper Double2T, Hoa hậu Thùy Tiên nhận phải những lời treo ghẹo "không lọt tai" từ người qua đường.
2

Kiệt tác 'Truyện Kiều' thành vũ ballet

Kiệt tác "Truyện Kiều" của thi hào Nguyễn Du đã được chuyển thể thành vở ballet công diễn tại TP.HCM.
3

Thành lập Nhóm nghiên cứu và biểu diễn âm nhạc Trịnh Công Sơn

Tưởng nhớ 23 năm ngày mất của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (2001 - 2024), gia đình nhạc sĩ vừa thông báo thành lập Nhóm nghiên cứu và biểu diễn âm nhạc Trịnh Công Sơn để phát huy và lan tỏa những giá trị di sản của ông.
4

14 người ngồi tù vì bắt nạt ‘nữ hoàng của những người có ảnh hưởng’ trên mạng

Luật sư của Magali Berdah nói rằng điều đó cho thấy các "anh hùng bàn phím" có thể đối mặt với công lý.
5

Gặp gỡ đạo diễn Trần Hải Anh tác giả sách ‘Sống’

Tác giả-đạo diễn Trần Hải Anh, họa sĩ Pauline Guitton, đạo diễn Việt Linh, nhà báo Vũ Kim Hạnh sẽ dành cho độc giả những khoảnh khắc giao cảm trong buổi giao lưu ra mắt cuốn sách “Sống”.

H'Hen Niê, Phương Khánh lọt vào top 6 những hoa hậu đẹp nhất thế giới 2018

Mới đây, chuyên trang sắc đẹp Missosology vừa tung ra bảng xếp hạng Timeless Beauty 2018 (Vẻ đẹp vượt thời gian). Việt Nam 2018 có 3 người đẹp lọt vào danh sách này là H'Hen Niê Top 5 Miss Universe, Phương Khánh Miss Earth và Minh Tú Top 10 Miss Supranational.​

Những lần mặc ‘hở’ - phản cảm khiến sao nữ Kpop bị chỉ trích gay gắt

Trong khi nhiều ca khúc và video nhạc Kpop thường cố tình được thêm vào yếu tố gợi cảm, xã hội Hàn Quốc vẫn giữ cái nhìn khá bảo thủ về hình tượng nghệ sĩ, nhất là nữ giới. Dưới đây là vài trường hợp đặc biệt khi sao nữ xứ kimchi nhận phản hồi gắt gao vì trang phục và vũ đạo biểu diễn gắn mác 18+.

Tỉ phú Hoàng Kiều kiện Sky Music, đòi bồi thường hơn 3 tỷ đồng/1 bài hát vi phạm

Tỉ phủ Hoàng Kiều - là cháu ruột của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ cho biết, sẽ kiện công ty cổ phần Sky Music vì vi phạm quyền tác giả đối với các sáng tác của nhạc sĩ mà ông hiện đang là đại diện.

9 khoảnh khắc đáng nhớ nhất của lễ trao giải Quả cầu vàng 2019

Không có những phát ngôn gây sốc của Ricky Gervais hay truyền cảm hứng như của Meryl Streep, lễ trao giải Quả cầu vàng lần thứ 76 diễn ra khá êm đẹp nhưng cũng có vài khoảnh khắc đáng chú ý.

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo qua đời ở tuổi 72 vì ung thư phổi

Theo chia sẻ của người thân nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo đã bị tai biến và cấp cứu ở bệnh viện Bạch Mai nhưng không qua khỏi, ông qua đời ở tuổi 72 tại Hà Nội.

Ca sĩ Khánh Phương thừa nhận từng yêu ‘cá sấu’ Quỳnh Nga 2 năm

Sau nhiều lần phản bác truyền thông, Khánh Phương lần đầu công khai từng có mối tình với ca sĩ - diễn viên Quỳnh Nga.

Danh hài Hoài Linh: 'Tôi thích đi dọc sông Thu Bồn, sông Hàn nghe gió hát'

Với NSƯT Hoài Linh thì: "Ngồi ở chợ Hội An ăn một dĩa cơm gà, ghé Cầu Mống ăn chút bò tái, đi Đà Nẵng làm một tô bún chả cá, vô Quế Sơn ăn tô mì Quảng, qua Quảng Ngãi ăn don… đời còn gì hạnh phúc và sung sướng bằng''.

Con đường của Phương Khánh được lo lót một cách cụ thể, hoàn hảo nhất để tỏa sáng

Gặp gỡ với chuyên gia đào tạo Phúc Nguyễn - người đưa tên tuổi của Hoa hậu trái đất Phương Khánh lên một tầm cao mới, anh cho biết sau khi đăng quang anh vẫn chờ đợi ở Phương Khánh một buổi gặp gỡ chính thức nhưng chưa được thực hiện.

Ích lợi của tính toán đám mây

Blog GS John VU - GS John Vu - 29/03/2024 13:00
Một người quản lí công ti viết cho tôi: “Công ti dịch vụ tính toán mây có kiểu phần mềm nào? Tại sao tôi cần lệ thuộc vào công ti bên ngoài để thực hiện chức năng hệ thông tin khi tôi đã có hệ thống CNTT của riêng tôi? Ích lợi là gì?”

Lý thuyết ‘3 con cá’ - Đàn ông bản lĩnh hay không, nằm ở cách suy nghĩ

Suy ngẫm - Diệu Đan - 29/03/2024 11:00
Khi con đường phía trước bị chặn lại, bạn cũng có thể lùi lại một bước và thường, bạn sẽ gặp được một bước ngoặt.

Nam sinh mắc chứng ngủ kỳ lạ, được thầy hiệu trưởng cõng suốt 2 năm đi tìm lời giải

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 29/03/2024 10:00
Để cuộc đời học sinh không bị thất bại bởi căn bệnh lạ, thầy hiệu trưởng là cõng cậu bé đến khắp các bệnh viện để tìm ra nguyên nhân thực sự.

Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó! 3: Nhớ sao thuở còn 'nhà quê'

Từ sách - Phim - Thảo Thảo - 29/03/2024 09:00
Khi nhớ về một xứ sở thân yêu, ta nhớ gì nhiều nhất? Đâu phải chỉ là những địa danh nổi tiếng, bề thế mà người ta hay check-in! Ta nhớ nhiều những thứ nhỏ nhắn, “quê mùa” hơn, như thúng xôi vỉa hè, hay một xe phở đêm khuya, thơm lừng…

Chữa lành đứa trẻ tổn thương bên trong - Chữa lành và kể chuyện liên quan như thế nào?

Từ sách - Phim - Quìn - 29/03/2024 08:00
Rất nhiều cá nhân dùng viết lách và kể chuyện để đối mặt với những giai đoạn khó khăn trong cuộc sống.

Cô gái cứu khách nước ngoài đột quỵ trong nhà hàng Đà Nẵng kể lại khoảnh khắc sinh tử "như trong phim"

Phong cách sống - Bích Chi - 28/03/2024 13:00
Đang ăn tối cùng bạn, thấy người đàn ông nước ngoài có dấu hiệu đột quỵ, chị Đặng Thị Hạ không nghĩ nhiều mà lập tức thực hiện cấp cứu ngưng tuần hoàn.

Đạo diễn Lê Hoàng: ‘Tôi nể các cô gái thuộc nhiều thơ hơn là cô gái có nhiều áo đẹp’

Truyền hình - Tiểu Vũ - 28/03/2024 12:00
Theo đạo diễn Lê Hoàng thì không người Việt Nam nào không thuộc thơ, vì vậy anh nói: “Tôi nể các cô gái thuộc nhiều thơ hơn là cô gái có nhiều áo đẹp”.

Lời tâm sự xót xa của bạn bè nam sinh bị đánh chết não: Gấp 1.000 chú hạc giấy mong phép màu xuất hiện

Truyền cảm hứng - PV - 28/03/2024 11:00
Rất nhiều người đang cầu chúc cho nam sinh lớp 8 N.H.Đ. (Hà Nội) vượt qua cơn nguy kịch.

Muốn con thành công, Đặng Lê Nguyên Vũ, Bill Gates, Rockefeller áp dụng 3 điều mà ai cũng nên tham khảo

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 28/03/2024 10:00
Đây đều là những phương pháp giáo dục con cái mà các bậc cha mẹ nên tham khảo để giúp con cái thành công, hạnh phúc trên đường đời.

Đắc nhân tâm - Một giọt mật ngọt hơn thùng nước đắng

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 28/03/2024 09:00
Có thể bạn chưa bao giờ bị gọi đến để giải quyết một vụ đình công hay nói chuyện với một hội đồng. Nhưng nếu bạn muốn được giảm tiền thuê nhà thì thái độ tiếp cận thân mật có thể giúp được bạn không?

Tu giữa đời thường - Điều tồi tệ nhất đối với tình trạng căng thẳng kinh niên là gì?

Từ sách - Phim - Quìn - 28/03/2024 08:00
Nhịp sống hiện đại khiến chúng ta không thật sự ở trong chế độ “nghỉ ngơi và tiêu hóa” đủ để có thể trở lại trạng thái cân bằng vốn có. Chính vì vậy chúng ta luôn sống trong trạng thái căng thẳng kinh niên.

Bất chấp nguy hiểm, cô gái nặng 45kg một mình đi thuyền vòng quanh thế giới

Phong cách sống - Ngô Trung Dũng - 27/03/2024 12:00
Cole Brauer (29 tuổi) đã vượt qua quãng đường khoảng 48.280km để trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng thuyền.

Đằng sau việc 'tải lậu' phim bom tấn 3 Body Problem của Netflix tăng đột biến ở Trung Quốc

Điện ảnh - Sơn Vân - 27/03/2024 11:00
Sự gia tăng đột biến việc vi phạm bản quyền trực tuyến series phim 3 Body Problem của Netflix ở Trung Quốc phản ánh sự quan tâm mãnh liệt của người dân nước này về việc hãng phát trực tuyến Mỹ xử lý như thế nào với tiểu thuyết khoa học viễn tưởng nổi tiếng trên toàn cầu.

50 tư duy của tỷ phú Jeff Bezos đế chế Amazon, ai cũng có thể học lỏm

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 27/03/2024 10:00
Tỷ phú Jeff Bezos đã áp dụng một số nguyên tắc nhất định trong cuộc sống, công việc để đạt được kết quả tốt.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 29/03/2024