‘Love and Sexual Behaviour in France’ (La Vie Sexuelle en France) là cuốn sách nghiên cứu văn hóa xã hội thú vị, chấp bút bởi Janine Mossuz-Lavau, nữ chuyên gia nghiên cứu kỳ cựu hiện làm việc tại trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp. Dự án, phản ánh kết quả từ một cuộc điều tra xã hội học quy mô, hy vọng làm sáng tỏ những đổi thay quan trọng trong cách người dân Pháp nhìn nhận về sex và quan hệ tình yêu, hôn nhân hiện đại.
Tựa sách được xem như thành quả tâm huyết từ Mossuz-Lavau, người bắt đầu đi sâu khám phá đề tài xã hội này từ năm 2000. “Tôi muốn tìm hiểu xem, chính xác trong 17 năm trở lại đây, đã có gì thay đổi”. Bà tiết lộ cùng trang tin France24.
Thảo luận công khai về sex
Pháp có tiếng là quốc gia luôn ‘thơ mộng hóa’ chuyện ái ân. Tuy nhiên, sau quá trình khảo cứu - quan sát, Mossuz-Lavau nhận ra, đại bộ phận người Pháp quá tuổi trưởng thành giờ đây đã thôi dè dặt trước nhiều khía cạnh tình dục, tình yêu.
“Ở Pháp, khái niệm tình dục đang thay đổi. Tôi đã trò chuyện với hàng chục đối tượng nghiên cứu khác nhau. Và dẫu không thể đưa ra thông số nhất quán tuyệt đối, có một sự thật hiển nhiên: mọi người đang bàn về sex chân thật và thẳng thắn hơn trước".
Bà lý giải, “Đang có chiều hướng đổi mới trong cách công chúng thảo luận chủ đề tình yêu và tình dục. Người Pháp hiện thời cảm thấy họ có thể thoải mái mở lòng trước trãi nghiệm đôi khi rất nhạy cảm này. 17 năm trước, tôi phải hỏi vào chi tiết để nhận câu trả lời cụ thể. Ngày nay thì ngược lại, nhiều người chủ động chia sẻ câu chuyện của họ".
Với Mossuz-Lavau, biểu hiện tự do kể trên, một phần là kết quả tiếp nối từ ‘hiện tượng’ #MeToo - phong trào đấu tranh chống nạn bạo hành tình dục, vốn đang lan tỏa toàn cầu. #MeToo thúc đẩy, khuyến khích vô số nạn nhân của hành vi tấn công tình dục cất tiếng nói bình quyền.
“Từ sau tháng 10.2017, khi #MeToo nhanh chóng ‘đổ bộ’ đến Pháp, không quá khó dự đoán những chuyển đổi quan trọng trong tư duy tình dục. Đây là làn sóng xã hội đang giúp tạo dựng cái nhìn cởi mở hơn về toàn bộ vấn đề”. Nữ chuyên gia nhận xét.
Văn hóa hôn nhân ‘không tình dục’
Dù sẵn lòng cởi mở ra sao, vẫn tồn tại một điều đặc biệt rất nhiều cặp đôi người Pháp e ngại bàn luận trực tiếp: từ bỏ quan hệ ân ái sau hôn nhân. “Tôi dùng thuật ngữ ‘sự cấm kị cuối cùng’ ám chỉ hiện trạng này”, Mossuz-Lavau cho biết.
“Những đôi vợ chồng - thanh niên lẫn cao tuổi - đã quen biết, chung sống suốt thời gian dài, yêu thương nhau nhưng ngưng hẳn việc quan hệ thể xác. Trong xã hội Pháp đương đại, đây là hiện trạng trên thực tế ngày càng phổ biến, tuy rất ít người muốn chia sẻ về nó".
Trái ngược cảm nhận về một tựa sách nghiên cứu dày đặc số liệu xã hội học, ‘Love and Sexual Behaviour in France’ của nữ văn sĩ Mossuz-Lavau khai thác đan xen những chi tiết liên quan đến nền nghệ thuật, văn hóa Pháp lâu đời - mang lại ấn tượng hoàn chỉnh, lôi cuốn cho tác phẩm.
Dòng vào đề, bà sử dụng câu trích dẫn từ triết gia nổi tiếng người Pháp Ruwen Ogien: “Tôi không mong chỉ ra được định nghĩa nguyên thủy của tình yêu. Tôi để bạn, những độc giả đầy sức sáng tạo, tự tìm câu trả lời thỏa mãn. Nhưng… thử tìm một câu trả lời thỏa đáng ở đây có thể là ý tồi".
Mossuz-Lavau cho biết, bà viết dự án sách này như một nỗ lực ‘để thấu hiểu hơn hiện thực xã hội Pháp,’ cũng như ‘để mỗi người đọc thấu hiểu hơn bản thân họ".
“Những câu chuyện tôi mô tả đều thật, thuật lại bởi những nhân vật có thật", bà nói.
“Tôi tin rằng, từng trải nghiệm ‘người với người’ ghi nhận trong sách, khó quên hay vụn vặt, kể cả kỷ niệm không vui, đều là những mảnh ghép giúp định hình nên bản thân chúng ta của hiện tại".
‘Love and Sexual Behaviour in France’ ra mắt ngày 13.9.2018. Nhà xuất bản: La Martiniëre. Tác phẩm hiện phát hành độc quyền tại Pháp.
Như Ý (theo France24)